Hatasız merkez olmaz!
Net hata noksan kalemi bir tek bizim sorunumuz değilmiş
Rahim AK / HT GAZETE
Bu yılın üçüncü çeyreğinde yaklaşık 2.1 milyar dolar net giriş kaydedilen Net Hata Noksan (NHN) kaleminde 12 aylık ortalama 8.1 milyar doları buldu. Bu tutarın toplam döviz gelirlerine oranı ise yüzde 3.6 oldu. Rakamlar yüksek seyrederken Merkez Bankası çok eleştirilen Net Hata ve Noksan kalemini de masaya yatırdı. Banka kamuoyunda eleştiri konusu olan Net Hata ve Noksan kaleminin nedenlerini de sıraladığı açıklamasında diğer ülkelerdeki hatanın Türkiye’den daha fazla olduğunu ortaya koydu. Merkez Bankası çalışmasında ödemeler dengesinin, her işlemin alacak ve borç şeklinde kaydedildiği bir muhasebe sistemi olduğu belirtilerek ödemeler dengesi konusu her işlemin mahiyeti ile ilgili kaleme kaydedilirken,karşı kaydının da bir başka kalemde yer alması gerektiği vurgulandı. Ancak uygulamada bu denkliğin her zaman sağlanamadığı belirtildi. Bunun nedeni olarak verilerin değişik kaynaklardan elde edilmesi gösterilerek değerleme,ölçme ve kayıt zamanı farklılıklarının ortaya çıktığı,dolayısıylailgili alacak ve borç kayıtları arasında farklılıklar oluşabildiği hatırlatıldı. Ardından da aslında‘tek hatanın Türkiye’de olmadığını’gösteren veriler sıralandı.
TÜRKİYE’DEN YÜKSEK OLAN HATA RAKAMLARI VAR
Merkez’in diğer ülkelerin hata kalemlerinin döviz varlıklarına ve milli gelire oranlandığı çalışmada çeşitli yıllarda özellikle İsviçre, Norveç,İtalya ve Japonya’nın hata kaleminin yüksek seyrettiği ortaya konuluyor. Ayrıca, Arjantin, Çin, Almanya, Rusyave Hindistan’da da bazı yıllarda yüksek düzeylerde hata olduğu göze çarpıyor. Aynı ülkelerin hatalarının milli gelire oranlanması sonucu Norveçve İsviçre’nin dönem boyunca yüksek oranlara sahip olduğu, dönemsel olarak Güney Afrika için de yüksek değerlerin gerçekleştiği görülüyor.
20 ÜLKENİN ORTALAMASI YÜZDE 2.2, TÜRKİYE’NİN İSE 1.3
Merkez’in 20 ülkeyi baz alan çalışmasına göre dünyadahatanın döviz gelirlerine oranı yüzde 2.2’yi buluyor. Türkiye’debu oran yüzde 1.3’ler seviyesinde olurken rekor İsviçre’de
MERKEZ 8.1 MİLYARLIK HATA İÇİN SAVUNMAYA GEÇTİ
12 ayda Net Hata Noksan kalemi 8.1 milyar dolara ulaşırkenMerkez Bankası savunmaya geçti. Hatanın 3 ana nedeniolduğunu açıklayan Merkez, diğer ülkelerden örnekler verdi
