İhracattan 14 milyar dolar siler
Bu yıl 1 dolar 1 Euro'ya eşitlenirse Türkiye ihracatı pariteden 17.5 milyar dolar kaybedecek. Rekabetçi kur nedeniyle ilk 2 ayda sağlanan yüzde 7'lik ihracat hacim artışı tüm yıla yayılırsa bu düşüş 14 milyar dolara inecek
Meltem ERSOY-HT GAZETE
FED Başkanı Janet Yellen’in faiz artışına ilişkin sinyaller vermesi, doların güçlenmesi ve Euro’nun dolara karşı değer kaybının süreceği beklentisini besledi. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan’ın da dile getirdiği gibi piyasalar artık Euro-dolar toto yapar hale geldi. En çok konuşulan senaryolardan biri de 1 doların 1 Euro’ya eşitlenme olasılığı. Hatta son zamanlarda yılın ikinci yarısında 1 Euro’nun 0.90-0.80 dolar seviyelerine kadar gerileyebileceğine ihtimal verenlerin sayısı da az değil.
İHRACATIN %43’Ü EURO İLE YAPILIYOR
Piyasalarda konuşulduğu gibi 2015 yılının ortalamasında 1 dolar 1 Euro’ya eşitlenirse Türkiye ihracatı kâğıt üzerinde ciddi kayıp yaşayacak. 2014 yılını 157.6 milyar dolarlık ihracatla kapatan Türkiye, Euro/ dolar paritesinin etkilerini şimdiden hissetse de esas etki yıl sonu rakamlarında kendini gösterecek. İhracatının yaklaşık yüzde43’ünü, yani 67.7 milyar dolarlık kısmını Euro ile yapan Türkiye, Euro’daki değer kaybından olumsuz etkilenecek. 2014 ortalamasında 1.35 olan Euro/dolar paritesinin bu yıl ortalamasında 1’e gelmesi halinde Türkiye ihracatından kâğıt üzerinde sadece parite etkisinden ötürü 17.5 milyar dolar silinecek.,
KUR ETKİSİ, İHRACATI HAREKETLENDİRDİ
Öte yandan, kur nedeniyle Türk ihracatçılarının rekabetçilik seviyesinde hareketlenme de kendisini rakamlarda göstermeye başladı. İlk 2 ayda kur rekabetçiliği sayesinde yüzde 7’nin üzerinde bir hacim artışı yakalayan ihracatçıların bu performansı tüm yıla yaymaları halinde ve yıl sonunda ihracat hacminin yüzde 7 artması halinde pariteden kaynaklanan olumsuz etkilenme bir nebze azalmış olacak. Yüzde 7’lik artış, ihracat rakamlarında yaklaşık 3.5 milyar dolarlık bir yükselişe işaret ediyor. Bu artışın da etkisiyle yıl sonunda parite kaybı 14 milyar dolar seviyesinde sınırlı kalmış olacak.
İTHALATIN 72.6 MİLYAR DOLARLIK KISMI EURO İLE YAPILIYOR
2014 yılını 242 milyar dolarlık ithalatla kapatan Türkiye, ithalatının yüzde 30’unu Euro, yüzde 64’ünü ise dolarla yapıyor. Yani doların yükselmesinin ithalattaki ateşi ithalat dengesini daha çok etkiliyor. Türkiye, 72.6 milyar dolarlık ihracatını Euro ile yapıyor. Öte yandan dolar ile yapılan ithalat ise 154 milyar dolar seviyesinde. Dolayısıyla Türkiye Euro’daki düşüşün yarattığı etkinin iki katından fazlasını ithalatta hissediyor. Öte yandan dolardaki artış ithalatın hızını kestiği için ithalat hacminde de bir düşüş yaratması bekleniyor.
EN ÇOK ETKİLENECEK SEKTÖR 4 MİLYAR DOLARLA OTOMOTİV
“1 dolar 1 Euro olursa” senaryosundan en çok etkilenecek sektörlerin başında kuşkusuz ihracat şampiyonu sektör otomotiv geliyor. Keza sektör ihracatının yüzde 80’inden fazlasını Euro ile yapıyor. 2014 yılını 22 milyar doların üzerinde ihracatla kapatan otomotiv sektörünün parite kaybı bu senaryonun gerçekleşmesi halinde 4 milyar doları aşacak. İhracat şampiyonu sektörler sıralamasında 2’nci sırada yer alan hazırgiyim ve konfeksiyon sektöründe ise bu rakam 2.9 milyar dolar olacak. Geçen yılı 18.7 milyar dolarlık ihracatla kapatan hazırgiyim ve konfeksiyon sektörü ihracatının yüzde 75’ine yakınını Euro ile yapıyor. Bu sektörleri izleyen sektörlerde ise Euro etkisi daha düşük. Çünkü Euro ile yapılan ihracat kimyevi maddelerde yüzde 35, çelik sektöründe ise yüzde 15. Dolar ve Euro’nun eşitlenmesi halinde kimyevi maddelerde parite kaybı yıl sonunda 1.2 milyar doları bulacak, çelik sektöründe ise bu rakam 411 milyon dolarda kalacak. E
