IŞİD'in ateşi en çok bizi yakıyor!

Sefer YÜKSEL / HT EKONOMİ

ABD Merkez Bankası FED’in önceki akşamki açıklamalarıyla parti havasına giren piyasalarda, müziğin sesi yine yerini Irak tedirginliğine bıraktı. Bir yanda IŞİD teröristlerinin Irak’ın kuzeyinde bulunan ülkenin en büyük rafinerisi Baiji’ye saldırması, diğer yandan da Ukrayna birlikleriyle Rusya yanlısı ayrılıkçılar arasında şiddetli çatışmaların başlamasıyla petrol fiyatları 115 dolar ile dokuz ayın en yükseğine tırmandı. IŞİD’in Musul’u ele geçirmesinden bu yana yani yaklaşık 10 günde petrol fiyatlarındaki artış yüzde 5.1’e ulaştı. Petrol fiyatlarının bu seviyede kalması durumunda Türkiye’ye maliyetinin 1 yılda yaklaşık 2.2 milyar dolar olması bekleniyor.

Her ne kadar dün kısmen kâr realizasyonu yaşansa da aynı dönemde altın fiyatları tam 64 dolar birden yükselerek 1.315 dolara çıktı. Altında 1.350 dolarlar yeniden konuşulmaya başlandı. Altındaki tırmanışta FED’in uzun vadeli faiz oranlarını aşağı yönlü revize etmesi de etkili oldu. Irak’ın 12 milyar dolar ile en büyük ikinci ihracat pazarı olmasının yanı sıra petrol fiyatlarının yükselmesinin cari açığı olumsuz etkilemesi nedeniyle artan jeopolitik riskten en fazla etkilenen ülke de Türkiye oldu. Dolar son 10 günde yaklaşık 7 kuruş tırmanarak dün 2.1450 liraya kadar yükseldi.

BORSA 10 GÜNDE YÜZDE 4 ÇAKILDI

Artan para girişiyle 81 bin 672 puana kadar yükselen ve yeniden 90 bin puanların konuşulmaya başlandığı Borsa İstanbul ise IŞİD’in Musul’daki Türk Konsolosluğu’na baskın düzenlemesinden bu yana satış yiyor. Son 10 günlük kaybı yüzde 4’ü aşan Borsa İstanbul, dün de yüzde 0.83 düştü. Irak faktörü nedeniyle diğer ülke borsalarından olumsuz ayrışan BIST 100 Endeksi haftayı 78 bin 400 puandan tamamladı.

‘Petrol fiyatı yüksek kalırsa cari açıkta iyileşme yavaşlar’

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Ratings’in Kıdemli Direktörü Paul Rawkins, Irak’taki gelişmeler doğrultusunda petrol fiyatlarında sert bir yükseliş olması ve bu seviyelerde uzun süre kalması halinde Türkiye’de son aylarda görülen cari açıktaki iyileşmenin yavaşlayabileceğini kaydetti. Rawkins, “Türkiye’nin halen cari açığı yüksek seviyede ve bunun gibi dış şoklara karşı hassas” değerlendirmesi dikkat çekti.

‘Dünyada ham petrol fiyatlarının artışından hiç hoşnut değiliz’

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ham petrol fiyatlarının dünyadaki artışından rahatsız olduklarını belirtti. Fiyat artışlarının bazen siyasi, bazen farklı gerekçelerle olduğunu dile getiren Bakan Yıldız, siyasi istikrarsızlığın artmasıyla birlikte ham petrol fiyatlarının tedirgin olduğuna işaret ederek, “Bu Libya’da, Suriye’de, Tunus’ta, Mısır’da böyle oldu. Suriye’nin dünya piyasasına sunduğu bir petrol yoktu. Irak da böyle oldu” değerlendirmesinde bulundu. “Komşulardaki siyasi istikrarsızlık sizi niye ilgilendiriyor?” sorusuna da Yıldız şu yanıtı verdi: “Bizi çok ilgilendiriyor. Komşularımızdaki siyasi istikrarsızlık bizi tamamen ilgilendirir. O yüzden, ham petrol fiyatlarının artışından hoşnut olmuyoruz.”

Ceyhan’da 3. tankere yükleme başladı

Enerji Bakanlığı’ndan bir kaynak, Ceyhan’a gelen Kuzey Irak petrolünün ihracında üçüncü tankerin yüklemesinin başladığını söyledi. Irak Şam İslam Devleti (IŞİD) örgütünün Irak’ta önce Musul’u alması ve ardından bölgede ilerlemesi hem ülkenin istikrarı hem de petrol ihracatı konusunda endişelere neden olmuştu. Kuzey Irak’ın Ceyhan’da depolanan petrolü iki tankerle dünya pazarlarına ulaştırılmıştı. Aynı kaynak, tankere 1 milyon varil petrol yükleneceğini ve yüklemenin bugün tamamlanacağını söyledi.