"Zapt etmeseydik yüzde 50 büyürdük"

Türkiye İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, bankanın şu anda olağanüstü bir yükselme döneminde olduğunu kaydederek “Biz bankayı zapt etmeye çalışıyoruz. Bankayı zapt etmeye çalışmasaydık yüzde 50’nin üzerinde büyürdük” diye konuştu. Bali, kredi ile büyüdüklerini vurgulayarak son 6 çeyrektir sorunlu kredilere aktarımdan daha fazla tahsilat gerçekleştirdiklerini ifade etti. İş Bankası’nın %100 iştiraki İşbank GmbH’nın Bulgaristan’daki şube açılışında gazetecilerle sohbet eden Bali, tahsili gecikmiş alacak rasyolarının yıl sonunda yüzde 3.6 seviyesinden eylülde yüzde 2.5 düzeyine indiğini bildirdi.

FAKTÖRLER DEĞİŞTİ POLİTİKA DEĞİŞTİ

Dünyadaki ve dolayısıyla Türkiye’deki ekonomik gelişmeleri de tek bir pota içinde değil dönem dönem analiz etmek gerekliliği üzerinde duran Bali, şöyle konuştu: “18 Haziran’daki BDDK tedbirlerine kadar aşırı ısınma, kredi hacminin aşırı artıyor olması bunun da cari açık üzerindeki etkisi üzerine yoğunlaşılmıştı. 18 Haziran’da da BDDK sert bazı tedbirler daha aldı. 4 Ağustos’taki TCMB toplantısında ise konu değişti çünkü Amerika’nın notu indirilmiş ve Avrupa’daki borç sorunları ağırlaşmıştı. Biraz kur artışına izin veren bir politika sürecine geçildi. Bunun belirli tehlikeli seviyeleri aştığı görülünce de bu defa döviz satış ihaleleri ve zorunlu karşılıklarda parasal sıkılaştırıcı önlemlerde tekrar gevşemelerle imkân sağlanmaya çalışıldı. Eleştirilirken hep şu söyleniyor: “Niye bu kadar sık politika değişiyor.” Çünkü kriz ortamı olduğu için politikayı değiştirmeyi gerektiren faktörler değişiyor” dedi.

Yabancı bankaya dikkat notu yazmak nasip oldu

İş Bankası’nın sürekli uluslararası para piyasalarında yabancı bankalara plasman yaptığını ve bunun miktarının da arttığını belirten Adnan Bali, “Değişen koşullara göre yabancı bankaları özellikle pazar değerleri ve aktif kalitelerine ilişkin piyasada dolaşan şeylere de bakarak sürekli risk değerlendirmesine tabi tutuyoruz. Geçen gün 2 bankaya altın işlemleri nedeniyle limit artışı yaptık ve bunun üzerine dikkat etmemiz gerektiğine dair not yazdım. Onu da mesleki bir hatıra olarak fotokopisini çekip yanıma aldım. Daha önce pek nasip olmayan şeylerdi” dedi.

Basel 3’e önlem almazsak kendi tahvilimizi alamayacağız

Türkiye İş Bankası Yönetim Kurulu Başkanı Ersin Özince ise 2013 yılında devreye girmesi beklenen Basel 3 kurallarının gelişmekte olan ülkeler için yaratacağı dezavantajlara dikkat çekerek “Yatırım yapılabilecek ülkeler yatırım yapılamaz olacak” dedi. Basel 3’ün gelişmekte olan ülke bankalarına ‘kendi ülkene değil, reytingi yüksek ülkeye yatırım yap’ mesajı verdiğine dikkat çeken Özince, “Eğer kendi içsel düzenlemelerimizle gerekli önlemleri yeterince alamazsak, sistem öyle bir hale gelecek ki bırakın şirket riskini almayı kendi ülkemizin devlet tahviline dahi yatırım yapabilmek için, daha fazla sermaye ayırmak zorunda kalacağız” diye konuştu.

Faizlerdeki artış kredi kullanımını frenlemedi

Bankaların kredi faiz oranlarını artırması ve Merkez Bankası’nın aldığı önlemlere rağmen vatandaşlar, ihtiyaçlarını karşılamak için yine de kredi kullanma yolunu tercih etti. Merkez Bankası verilerinden derlenen bilgilere göre, 28 Ekim 2010 itibarıyla konut kredisi kullanım oranı yaklaşık 53.6 milyar lira olurken, bir yıllık dönemde bu oran 69 milyar liranın üzerine çıktı.

KREDİ KARTINDA 10 MİLYAR TL

Taşıt kredilerinde geçen yılın ekim ayı sonunda yaklaşık 4.6 milyar lira olarak gerçekleşen kredi kullanımı tutarı bu yılın ekim ayı sonu itibarıyla yaklaşık 6.5 milyar lirayı aştı. Aralarında ihtiyaç kredisinin de bulunduğu diğer kredilerin oranı ise bir yıl içinde 58.2 milyar liradan 83.6 milyar liraya çıktı. Söz konusu dönemde TL cinsinden bireysel kredi kartı kullanım tutarı 41.5 milyar liradan 52.085 milyar liraya yükseldi. Böylece tüketici kredileri ve kredi kartı kullanımı bir yıl içinde yaklaşık olarak 158 milyar liradan, 211.3 milyar liraya çıktı.

Yunanistan’ı uçururuz

Özince’ye Yunanistan’ın mevcut durumunun Türkiye’ye zarar veremeyeceğini ama Türkiye’nin Yunanistan’a çok büyük pozitif katkısı olacağını kaydederek “Biz krizden sonra gittik Yunanlı dostlarımızın kapısını çaldık. Bankalarımızı sattık. Şimdi de onlar bütün sınır kapılarını açabilir. Yunan adasına gelen Efes’e geçebilsin, Efes’e gelen Yunan adasına geçebilsin ihya olur Yunan turizmi. Bugün Türkiye’de öyle bir uçak ağı var ki uçurur Yunanistan’ı” dedi.

GAZETE HABERTÜRK / Rahim AK