Gümrük ve Ticaret Bakanı Hayati Yazıcı'nın açıkladığı Tüketici Kanun taslağı tüketiciler için pek çok yeni hak içeriyor. HT Ekonomi'nin yasa taslağından derlediği bilgilere göre, 54 maddelik Tasarı taslağı tüketicilerden kredi kartından, hesap işletim ücretine, faturalardan, tatile pek çok konuyu kapsıyor.
KREDİ KARTI AİDATI DÜŞECEK: - - Tüketicilerden kredi kartı üyelik, hesap işletim, dosya, ipotek fek ücreti gibi isimler altında 31 kalemde alınan bedellerden bazılarının ayıklanması için bankalarla pazarlık yapılıyor.
HAYAT SİGORTASI ŞARTI KALKIYOR: - - Taslak kredi sözleşmeleri ile ilgili de önemli değişiklikler içeriyor. Buna göre banka kredi sözleşmesi imzalamadan en az 1 gün önce, sözleşme şartları hakkında tüketiciyi yazılı olarak bilgilendirmek zorunda. Tüketici 14 gün içinde herhangi bir gerekçe göstermeksizin ve cezai şart ödemeksizin kredi sözleşmesinden cayabilecek. Kredi verilmesi hayat sigortası yaptırılması şartına bağlanamayacak. Konut ve otomobil gibi tüketici kredileri için hesap açılması halinde bu hesaptan herhangi bir ücret ya da masraf talep edilemeyecek.
CAYMA SÜRELERİ UZUYOR: - - Taslak işyeri dışında yapılan sözleşme, mesafeli sözleşme ya da devre tatil sözleşmelerinde cayma hakkı sürelerini de uzatıyor. Devre tatillerdeki 10 günlük cayma hakkı süresi 14 güne, kapıdan satışlar ve mesafeli satışlardaki 7 günlük cayma hakkı süreleri ise 14 güne çıkarılıyor.
HATALI ÜRÜNDEN ÜRETEN SORUMLU: - - Taslağa göre tüketici sipariş vermediği bir ürünün kendisine gönderilmesi durumunda bundan sorumlu olmayacak. Hatalı ürünlerin sebep olacağı zararlardan imalatçı sorumlu olacak. Malın tesliminden itibaren 6 ay içinde ortaya çıkan ayıplardan üretici sorumlu olacak.
FATURALAR KONTROL ALTINDA: - - Elektrik, su, doğalgaz, internet , telefon gibi aboneliklerde tüketicileri koruyucu düzenlemeler yapılacak. Abonelik sözleşmelerinin kapsamı genişletilerek her türlü abonelik, kanun kapsamına dahil edilecek. Müteşebbis, tüketicinin aboneliğe son verme isteğini, yönetmelikte belirlenecek süreler içinde yerine getirmek zorunda olacak. Aksi halde tüketici bundan sorumlu olmayacak.
KONUT KAMPANYALARINA SIKI DENETİM: - - Maket üzerinden satışı yapılan ve binlerce kişinin mağdur olmasına neden olan konut kampanyaları sıkı şekilde denetlenecek. Tüketici, ödemelerini banka üzerinden ve tarafların rızasıyla yapacak, dolayısıyla konutun inşasına başlamamış firmalar tüketiciden ödeme alamayacak. Konut veya tatil amaçlı taşınmaz satışları resmi şekilde olmadıkça geçerli olmayacak. Taşınmazlara ilişkin teslim süresi 30 aydan 36 aya çıkarılacak. Ön ödemeli konut satışlarında 14 günlük sebepsiz cayma hakkı getirilecek. Konut veya tatil amaçlı taşınmazların tüketiciye teslim tarihine kadar tüketiciye sözleşmeden dönme hakkı sağlanacak. Kampanyalı Satış İzin Belgesi kaldırılarak, konut satışlarının devlet garantisinde olduğu yönündeki yanlış izlenimlerin önüne geçilecek.
KAPIDAN SATIŞA SERMAYE ŞARTI: - - Kapıdan satışlarda ise firmalara 50 bin TL sermaye şartı getiriliyor. Ayrıca 7 günlük cayma hakkı süresi 14 güne çıkarılıyor. Taslağa göre mesafeli satışlarda ise mal ya da hizmetin teslimi 30 günü aşamayacak.
DEVRE TATİLE BİLGİ YÜKÜMLÜLÜĞÜ: - - Devre tatil ve uzun süreli tatillerde sözleşme kurulmadan önce ön bilgilendirme yükümlülüğü getiriliyor.Cayma hakkı süresi 10 günden 14 güne çıkarılıyor. -
PAKET TURLAR YENİDEN DÜZENLENİYOR: - - Milyonlarca yerli ve yabancı turisti ilgilendiren paket turlar yeniden düzenleniyor. Tüketicilere paket tur sözleşmeden dönme hakkı getiriliyor. Taslağa göre paket tur düzenleyicisi, sözleşmenin hiç veya gereği gibi ifa edilmemesi nedeniyle tüketicinin uğradığı her türlü zarardan sorumlu olacak. -
PROMOSYONLARA SINIR: - - Gazete ve dergi gibi süreli yayın kuruluşlarının verdiği promosyonlara konu ürün ve hizmetler de sınırlandırılıyor. Buna göre bakanlıkça çıkarılacak yönetmelikle belirlenecek süreli yayıncılık amaçlarına uygun kültürel mal veya hizmetler dışında başka bir mal veya hizmet promosyon olarak verilemeyecek.
ÖNCE ZAM SONRA İNDİRİM YOK: - - 54 maddelik Tüketici Kanun taslağı mağazalardaki indirimleri de çeki düzen getirecek. Mağazalar artık her zaman indirim günleri yapamayacak. Etiket fiyatlarını önce şişirip, sonra indirim varmış gibi gösteremeyecek.Yeni düzenlemeye göre; indirimli satışa konu edilen mal veya hizmetlerin indirimli satış fiyatı, indirimden önceki fiyatı ve indirim oranı, tarife ve fiyat listeleri ile etiketlerinde gösterilmesi zorunlu olacak. Mağaza indirimden önceki fiyatın geçerliliğinin ispat etmek zorunda kalacak. -
OTOMOBİLLER TÜRKÇE KONUŞACAK: - - Ürün üzerinde yer alan, kullanıma ilişkin bilgileri Türkçe olması zorunlu olcak. Örneğin emniyet kemerinizi takınız gibi güvenlikle ilgili bilgilendirmenin yabancı dilde değil Türkçe yapılacak. Tanıtım ve kullanıma ilişkin hususların, malın üzerinde de yer alması halinde, yazılı ve sesli ifadeler Türkçe olacak. Bu maddeye göre seyahat sırasında yol bilgilerini toplayan otomobiller sürücüleri ve servisler ile İngilizce değil Türkçe konuşacak.
HERKES ÖDÜL VEREMEYECEK: - - Bakanlık dışındaki kurumlar tarafından verilen tüketici ödüllerinin reklamlarda kullanılamayacak.
TÜKETİCİ PROGRAMLARI: - - Radyo ve televizyonlara ayda 10 dakikadan az olmamak üzere 7-23 saatleri arasında tüketiciyi bilinçlendirici program yayınlama zorunluluğu getiriliyor.
HAKEM HEYETİ YENİDEN YAPILANDIRILIYOR: - - Tüketici sorunları hakem heyetleri yeniden yapılandırılacak ve tüketicilerin haklarını aramaları kolaylaştırılacak. Tüketici sorunları hakem heyetlerine yalnızca tüketiciler başvurabilecektir. Hakem heyeti kararlarına karşı mahkemeye itiraz edilmesi durumunda tüketici vekalet ücreti ödemeyecek.
DAVA AÇMANIN ÖNÜNDEKİ ENGELLER KALDIRILACAK: - - Tüketicilerin Mahkemeye başvurmaları esnasında peşin olarak alınan mahkeme masraflarının (tebligat, tanık, bilirkişi vb.) mahkeme kararı ile birlikte alınacak.