İşte Rahmi Koç'un gönlündeki TÜSİAD başkanı

Serpil YILMAZ / HT GAZETE

Tahmin edeceğiniz gibi en son bu köşede okuduğunuz “TÜSİAD üçüncü kez kadın başkanla yola devam edecek” yazısı sıcaklığını koruyor...

TÜSİAD Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Dinçer’in 22 Ocak’ta yapılacak genel kurulda görevinden ayrılacak olması ile boşalan koltuğa, Cansen Başaran Symes’in oturacağı iddiasına yer vermiştim.

Başaran Symes, halen TÜSİAD’ın 3 yönetim kurulu başkan yardımcısından biri; bu nedenle teamüllerde sapma beklenmiyor.

ALİ KOÇ’A BAŞKANLIK TEKLİFİ

Görüştüğüm bir TÜSİAD üyesi, yeni başkan seçimi ile ilgili gelişmeleri “Business as usual” olarak tanımlıyor. Türkçesi: “TÜSİAD doğal akışı içinde ilerliyor.” Ancak şimdi yazacaklarım, “doğal akışın” arka planını anlamamızı sağlayacak. İsim vermeyeceğim. Konuya, TÜSİAD ile hükümet arasındaki gerginlikten girdim; söylediği sözlerden hiçbir endişe duymayacağım “kaynağım” mevzuyu en üst perdeden açtı; baba ve ağabeyin gönlünde yatan aslanı açıkladı:

“Rahmi Koç ve Mustafa Koç, Ali Koç’a TÜSİAD Başkanı olması için çok ısrar etti, ama o kabul etmiyor.”

- Haluk Dinçer’in ayrılacağını açıklamasından sonra mı bu konuşma oldu?

(Muharrem Yılmaz’ın başkan seçildiği genel kurulda (2013) Ali Koç’un gelecekte TÜSİAD yönetim kurulu başkanı olabileceği yönünde yapılan yorumları hatırladım.)

“Evet... Ali Koç, Koç Holding’te önemli sorumluluklar aldı. İşlerine ağırlık vermek istiyor. O da haklı, daha genç...”

- Ali Koç sert çıkışları ile de bilinir, bu riskli bir durum olmaz mıydı?

“O eskidendi. Bayilerle çok iyi diyalog kuruyor. Halk da çok seviyor. Fenerbahçe yöneticisi olduğu dönemde, bu ilgi arttı. Ne düşünüyorsa onu söylüyor, samimiyet önemli.”

- Politik çevrelerin pek hoşuna giden bir tutum değil.

- “Bakın Vehbi Koç TÜSİAD’ı niye kurdu biliyor musunuz? O dönemde (1971) iş dünyası çok siyasallaşmıştı. Ticaret ve sanayi odaları hükümetlerin arka bahçesi gibiydi. Vehbi Bey, işadamlarını siyasetten bağımsız olarak temsil edecek bir dernek olması gerektiğini düşünüyordu. Bu görüşte olan işadamları ile TÜSİAD’ı kurdular.”

Devam ediyor: Koç geleneğinde her zaman devlet makamlarına saygı vardır, böyle de devam ediyor. TÜSİAD’a Anadolu sermayesini içine almıyor deniyor; kim Anadolu’dan değil, hangisi Avrupa’dan geldi?..

Koç Holding ve Ford Otosan Yönetim Kurulu Başkanı Ali Koç’a Fenerbahçe (FB) Başkanlığı için de öneriler gittiğini biliyoruz... Şimdilik TÜSİAD’da da, FB’de de başkanlık olasılıkları dondurucuya konmuş görünüyor.

VEHBİ KOÇ NASIL İSTİFA ETTİ?

2006 ve 2008 yıllarında basılan Can Dündar’ın hazırladığı iki ciltlik Vehbi Koç’un anılar-belgeler kitabının sayfalarında, TÜSİAD’ın kuruluş felsefesine açıklık getiren olaylar dizini yer alıyor.

En çarpıcı anı, Adnan Menderes iktidarı döneminde Vehbi Koç’un “DP’ye girmezsen kredileriniz kesilir” denilerek baskı uygulandığında, 28 Ocak 1959 günü yaptığı görüşmede, Başbakan Yardımcısı Medeni Berk’e verdiği yanıt:

“Demokrat Parti’ye girmemem bir menfaat meselesi değildir. Kamuoyunun hakkımda kötü not vermesinden çekiniyorum. Benden DP’ye hiçbir zaman fenalık gelmez. Buna rağmen kredilerimi keser ve iş yaptırmazsanız yaşım 58’e geldi, bir yana çekilirim, bağ bahçe işiyle meşgul olurum. Kaderime boyun eğerim.”

Ne var ki, aynı süreçte 40 yıllık CHP üyeliğini sürdürmemesi yönünde artan baskılara dayanamayan Vehbi Koç, 10 Mart 1960 tarihinde partisine “Bir işadamı olarak siyasetin dışında kalmaya karar verdiğimden CHP’den istifa ediyorum” cümleleri ile dilekçesini gönderiyor.

Bugün de TÜSİAD - iktidar ilişkisi, geçmişin “destek” beklentilerinin çok uzağına düşmüyor. “Herkes bir gün FB’li olacak” hayalinin siyasetteki karşılığı da sanırım, sergilenen “Herkes AK Partili olacak” yaklaşımı... TÜSİAD’dan “gelmez, gelmez” denilen tepki geldi! TÜSİAD web sayfasındaki manşetlerden, Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Dinçer’in “Paralel devlet görmüyorum” sözlerinin başlığa çekildiği gazete röportajının kupürü çıkarıldı. Yerine beyaz bir sayfa açıldı. Söz konusu röportaj anonsu, Dinçer’in fotoğrafının yanına yazılan “Hürriyet Gazetesi’nin sorularını yanıtladı” ifadesi ile sadeleştirildi. 7 Ocak günü düzenlenen, “Kadın - Erkek Eşitliği Hakkında Her Şey” konulu kısa film yarışması sonuçlarının açıklandığı ödül töreninde konuşan Dinçer, TÜSİAD ile Ankara’nın arasını açan “Muhatabımız Cumhurbaşkanı değil Başbakan” sözlerine açıklık getirmek yerine, “toplumsal cinsiyet eşitliği” savunusu yapmayı tercih etti. Şöyle ki:

“... Bunu 2015 yılında söylemek üzücü ama hâlâ “toplumsal cinsiyet eşitliği” konusunda bir zihniyet dönüşümüne ihtiyacımız var. Evrensel kabul gören bu kavram üzerinde hâlâ tartışma yaşanmasını, bu kavramın sorgulanmasını bugün de kaygıyla izliyoruz.” Dinçer, bu akşam gazetelerin ekonomi bölümü yöneticileriyle buluşacak, sanırım oradan daha net mesajlar alacağız.