Denize inmeye hazır mısınız?

Güntay ŞİMŞEK/HT GAZETE

Türkiye, havacılık alanında ilginç bir projeyle daha dünya literatürüne adını yazdırmaya hazırlanıyor. Çünkü Japonya ve Hong Kong’tan sonra Türkiye’de de denize dolgu yapılarak, hizmet sokulmuş bir havaalanı olacak. Dünyadaki havalimanları, iki açıdan ‘en ilginç’ şeklinde kategorize ediliyor: Mimari/yapım teknikleri ve bulunduğu zorlu coğrafya şartları. Denize dolgu yapılarak inşa edilen Avrupa’nın ilk, dünyanın dördüncü hava meydanı özelliği taşıyan Ordu-Giresun (Or-Gi) Havaalanı, 15 Mart’ta hizmete açıldığı zaman, ülkemizi de bu alanda farklı bir lige sokmuş olacak.

TEMELİ 1994'TE ATILDI

Dünyanın en ilginç havalimanlarından birisi olan Or-Gi Havaalanı’nın yapılış hikâyesi de enteresan. 1994’te temeli atılmış, ancak deniz dolgusu ve altyapı için ayrılan bütçe bitince, 22 Temmuz 2011’de ikinci temel atma törenine kadar kaderine terk edilmiş. 2011’den sonra ise altyapı ve üstyapı işlerinde bir sorun yaşanmadan havaalanı açıklanan takvime uygun şekilde inşa edildi. Ulaştırma Bakanlığı’na bağlı Altyapı Yatırımları Genel Müdürlüğü (eski DLH) tarafından ihaleleri yapılıp işleri takip edilen, “Ordu-Giresun Havaalanı Alt Yapı ve Müteferrik İşler İnşaatı” projesi, iki bölüm halinde gerçekleştirildi. Altyapı tarafında deniz dolgusu, mendirek, üst yapı ihalesinde ise havaalanı özelliği kazandıracak işlere olarak ayrıştırıldı. Havaalanının üst yapısını, İntes Grup İnşaat ve Ticaret AŞ, Fema İnşaat Ticaret AŞ ve Yapı STS İnşaat AŞ iş ortaklığı yaptı. Or-Gi Havaalanı, açıldıktan sonra faaliyetine Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) çatısı altında devam edecek.

İLK UÇUŞ THY’DEN

Havaalanın etrafına yüksekliği 7 metre 40 cm olan 7 bin 350 metre uzunluğunda mendirek inşa edildi. Dalgaların bu yükseklikte mendireği geçmesi halinde, mevcut taşan suyu deşarj edecek sistemler geliştirildi. Havaalanı 38 bin metrekarelik kapalı alana sahip, bunun 20 bin metrekaresi ise terminal binası. Tarifeli uçuşlara mayıs ayında başlanması planlanıyor. Or-Gi Havaalanı’na sefer yapacağını açıklayan ilk havayolu ise THY oldu. Yolcu talebine göre THY, uçuşları Atatürk ve Sabiha Gökçen’den yapmayı planlanıyor. Ayrıca Ankara’dan tarifeli seferler başlatmak için araştırmalar yapıyor. Or-Gi’nin hizmete girmesiyle de Türkiye’de ki havaalanı sayısı 54’e çıkacak.

KANSAI, CHUBU CENTAIR, HONG KONG, ORDU-GİRESUN

Dünyada, Or-Gi dışında deniz üzerine dolgu yapılarak inşa edilen 3 havalimanı daha var. (Adalar ve yarımadalardaki havaalanları bu kategoride yer almıyor.) Denize suni ada üzerine inşa edilen ilk havalimanı olan Kansai Havalimanı’nın yapımına 1987’de başlandı. 1989’da tamamlanan havalimanı, 1 milyar dolara mal oldu. Bir pisti olan Kansai Havalimanı, 4 kilometre uzunluğunda 2.5 kilometre genişliğinde depreme dayanıklı kazıklı bir sistemle inşa edilmiş.

Japonya’nın suni ada (manmade) üzerinde inşa edilen ikinci havalimanı olan Chubu Centrair için 6.2 milyar dolar harcanmış. Toyata’nın kargo uçuşları için kullandığı havalimanı ülkenin üçüncü büyüğü konumunda. İnşasına Ağustos 2000’de başlanan havalimanı, 17 Şubat 2005’te hizmete açıldı. 3 bin 500 metre uzunluğunda bir piste sahip.

Havalimanı yapacak uygun alan bulmakta zorluk yaşayan Japonya’da denizde ada veya suni adalar üstünde inşa edilen (offshore) toplam 5 havalimanı bulunuyor. Chubu Centrair, Nagasaki ve Kansai’den sonra üçüncüsü konumunda. Onları Kobe ve Kitakyushu havalimanları takip ediyor. Hong Kong Havalimanı da denizde dolguyla yapılan meydanlar arasında yer alıyor. 1998 yılında hizmete giren Hong Kong Havalimanı, 2014’te 63.4 milyon yolcu ağırladı.

SIRADA RİZE-ARTVİN HAVALİMANI VAR

Mart ayında açılması planlanan Ordu-Giresun Havaalanı’ndan sonra Türkiye ikinci denize dolguyla inşa edilecek havaalanına kavuşacak. Ulaştırma Bakanlığı Rize-Artvin Havalimanı’nı öncelikli yatırım programına aldı. Rize’nin Pazar ilçesi ile Yeşilköy yerleşim yerleri arasında inşa edilmesi planlanan havalimanı, 766 hektar alandan oluşacak. Yaklaşık 266 hektarlık alanda deniz dolgusu yapılacak. Rize-Artvin Havalimanı’nın, 2014 yılı birim fiyatlarıyla altyapı için 400 milyon lira, üstyapı için ise 120 milyon lira olmak üzere 520 milyon liraya mal olması öngörülüyor. Proje kapsamında saatte 36 uçağın iniş kalkış yapabileceği 45 metre eninde ve 3 bin metre uzunluğunda pist, 240x120 metre boyutlarında 1 adet apron inşa edilecek. Yıllık 850-900 bin yolcu kapasiteli planlanan havalimanının 2017’de işletmeye açılması hedefleniyor. Havalimanı Rize şehir merkezine 34, Artvin’e ise 123 kilometre uzaklıkta olacak.

OR-Gİ HAVAALANI KİLOMETRE TAŞLARI

Yıllık yolcu kapasitesi: 3 milyon.

Toplam yatırım maliyeti: 300 milyon TL.

Denize dökülen taş miktarı: 30 milyon ton.

Pist uzunluğu: 3 bin metre.

Toplam kapalı alan: 38 bin metrekare.

Yolcu terminali: 20 bin metrekare.

Mendirek pist: 3000 x 45 metre.

Apron: 240 x 120 metre.

Taksirut: 250 x 120 metre.

Koruyucu mendirek: 7 bin 435 metre

Toplam dolgu alanı: 1 milyon 750 bin metrekare.

GELİŞİMİ HAVA ULAŞIMINA BAĞLI...

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin (KKTC) en büyük gelir kaynağı turizm. Deniz, kum, güneş üçlüsüyle birlikte doğası ve tarihiyle de misafirlerini şaşırtıyor. Ancak hava ulaşımının önündeki engeller turizm sektöründe yeterli yatırımı ve büyümeyi sağlayamıyor. Merit Otelleri Yönetim Kurulu Başkanı Reha Arar, Airport’ta konuğum oldu. Türk Hava Yolları’nın, ada turizminin gelişmesine büyük katkı yapabileceğini vurgulayan Arar, komşu ülkelerle nasıl bir hava ulaşım köprüsü kurulabileceğinin formülünü anlattı. Habertürk’te yarın saat 16.10’da izleyebilirsiniz. Airport’ta ayrıca; Fransa’nın Paris’le rekabet eden şehri, Aslan’lar diyarı Lyon, son dönemin en fazla tartışılan hava aracı drone’lar ve sanal havacılık konularını