CarrefourSA, Migros'a mı talip?

Meltem ERSOY / HABERTÜRK

Sabancı Holding Perakende ve Sigorta Grup Başkanı Haluk Dinçer ile buluştuğumuzda aklımda daha çok CarrefourSA’daki yönetim değişikliği ve Migros’a talip oldukları haberleri vardı. Ancak, hem Türkiye’nin en önemli sermaye gruplarından birinin yöneticisi olması hem de CarrefourSA ve TeknoSA gibi tüketiciye dokunan şirketlerden sorumlu olması nedeniyle Dinçer, tasarruf tedbirleriyle ilgili de ilginç değerlendirmeler yaptı. İşte Dinçer’in ekonomik öngörüleri ve Sabancı Holding’in perakendede yol haritası:

- 2014 için ekonomiye temkinli mi bakıyorsunuz?

FED politikalarındaki değişiklik 'Bir dönemin sonuna mı gelindi?' diye soru işaretleri doğursa da Sabancı'da beklentimiz önümüzdeki dönemde de gelişmekte olan ülkelerin gelişmiş ülkelerin 2-3 puan üzerinde büyüyeceği yönünde. ABD, AB ve Japonya'daki büyüme sinyalleri daha çok para politikası temelli, ne kadar sağlıklı, tartışılır.

- Peki ya Türkiye?

Türkiye'nin gelişmiş ülkelere göre, göreceli hızlı büyüyeceğini düşünüyoruz. Sanayi üretim rakamları üçüncü çeyrekte güçlü sinyal veriyor, zaten perakendede hissettiğimiz sinyaller bu yöndeydi. Yüzlerce noktada tüketiciyle temas ettiğimiz için piyasada ne olup bittiğini görüyoruz. Gelecek yıl, bu yönde giderse işler, yüzde 5'i yakalayabiliriz. Ancak müdahale olursa, ki bunlar konuşuluyor, yani serbest piyasa ekonomisi serbest bırakılmazsa ekonominin fren yapma riski var.

- Taksite sınır getirilmesi tartışmalarını na sıl değerlendiriyorsunuz?

Türkiye'de tasarruf açığı çok normal, çünkü çok genç bir ülkeyiz. İnsanlar geleceğe umutla bakıyor ve doğal olarak harcama yapıyor. Türkiye'de dünyayla kıyaslarsanız hane halkı borçluluk oranı çok düşük. Faizler de son 30-40 yıla göre düşük. Orta sınıf güçleniyor. Doğaldır ki insanlar ev, araba, bilgisayar, cep telefonu alacak. Bunları da sık sık değiştirecek. Ben bunları çok normal görüyorum.

- Tasarruf öncelik olmamalı mı?

Bence böyle bir genç nüfusla tasarruf pek mümkün değil. Bu getirilecek sınırlamalarla da pek mümkün olmayacaktır diye düşünüyorum. Genç nüfus harcamak istiyor. Tam tersine bundan memnun olmamız gerekir. Ekonomiye fren yaptırmayı doğru bulmuyorum. Ama olduğu takdirde de insanların taksite sınır geldi diye örneğin telefon almaktan vazgeçeceğine de inanmıyorum. Siz paraya ip bağlayamazsınız ki, telefon taksidine sınır gelse parasını buna ayırır gider başka bir şeyi daha çok taksitle alır, finansmanını yine yapar. Tüketici kredisinin üzerinde ne için alındığı yazıyor mu, bu kredi telefon için diye yazıyor mu? Yazmıyor. Bir genç insanın akıllı cep telefonundan 12 taksitten 6’ya indi diye vazgeçeceğini düşünüyor musunuz? Kaldı ki vazgeçerse ne olur? Burada dünya kadar vergi geliri var, istihdam var, bir çark dönüyor. Tüm bunları durdurursanız ekonomiye etkisi kötü olur. Bence bu hatayı yapmazlar.

‘MİGROS ÖNCELİĞİMİZ DEĞİL’

- Migros satış sürecinde,daha önce talip olabileceğiniz yazıldı, ilgileniyor musunuz?

Migros bizim değerli bir rakibimiz. Nokta.

- Ama daha önce ilgilendiğinizi söylemiştiniz?

Migros'a bakabiliriz dedik ama zamanı gelince bakarız dedik. Bu şu anda ilgilendiğimiz anlamına gelmiyor. Sonuçta hiçbir seçenek için 'Düşünmüyoruz' diyemeyiz, ama bizim şu an önceliğimiz işleri rayına oturtmak. 3 ay önce devraldığımız bir şirket bu şekliyle dururken bu şirketi henüz istediğimiz performans seviyesine getirmemişken, yapacak çok fazla iş varken bu önceliği bırakıp satın alma fırsatları peşinde koşmak çok rasyonel değil.

Şu anda işlerimize odaklanmış durumdayız, şu anda Migros önceliğimiz değil. Bizim şu anda odağımız kendi işlerimizi düzeltmek.

- CarrefourSA 3 yıldır zarar ediyor, ne zaman kâra döner?

3 yıl içerisinde şirketi Sabancı standartlarında bir performansa çekebileceğimizi öngörüyoruz. Hem büyüme olarak hem sermaye verimliliği hem de kârlılık olarak. 2014'te de bunun ilk işaretlerini göreceğiz. Hem net satışlarda hem de mağaza açılışlarında ciddi atılımlar göreceğiz.

‘ALMAYA DA SATMAYA DA EŞİT MESAFEDEYDİK’

- CarrefourSA için yeni dönemde önceliğiniz ne olacak?

2014 CarrefourSA için sıçrama yılı olacak. Tekrardan müşteri kazanmaya, mağaza açmaya odaklanacağız, müşteri ilişkilerimizi düzelteceğiz. Bunu yapabilmek için her şeyden önce doğru insan kaynaklarına sahip olmanız lazım. Burada işin özü şu: bu iş masa başında planlamalarla değil, sahada biter. Market seviyesinde başarılı olmazsanız sabahlara kadar strateji toplantıları yapsanız da bir yere varamazsınız.

- Genelde Fransız stili böyledir...

İstikrar önemlidir. İşe hâkimiyet önemlidir. Uçaktan inip market yönetmek pek mümkün değildir.

- Müzakere sürecinde almaya mı satmaya mı daha çok istekliydiniz?

Sabancı Holding olarak duygusal bakmıyoruz, sonuçta bir portföy yönetiyoruz. Almak ya da satmak için daha istekli olmak gibi derdimiz yoktu. O ya da bu şekilde karar verilmesini istiyorduk. Kaynaklarımızı başka şekilde değerlendirebilirdik. Ortağımız bu yönde tercih kullandığı için sonuç böyle oldu.

'TEKNOSA SEKTÖRDE TEK KALACAK'

- TeknoSA için Avrupa'da yol haritası nedir?

Biz TeknoSA'yı Türkiye'de rakipsiz olarak görüyoruz. Bazen yabancı yerli rakipler oluyor, ama biz bu konsolidasyonun sonuna kadar süreceğini ve sonunda TeknoSA'nın pazarda yalnız kalacağını düşünüyoruz. Türkiye'de koyacak hedef kalmadığı için Avrupa'da ilk 3 hedefi koyduk. Bu, normal büyüme hızımızla olacak bir hedef. 4 milyar Euro'ya ulaşınca 10 senede zaten Avrupa'da ilk 3'e giriyoruz. İnorganik olarak da olacaksa daha erken olabilir.

- Avrupa'da şirket ararken dikkat ettiğiniz kriter ne?

Türkiye şu an Avrupa'da 6'ncı büyük pazar. Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, İspanya'dan sonra geliyoruz. Bu pazarlardan birinde var olmak lazım.

‘Kurda % 15 artış olumsuz etkilemedi’

- Kur artışının size etkisi nasıl oldu? Bütün işleri etkiler tabii Türkiye'de. Fakat biz grup şirketlerine bilanço olarak bakarsanız kur riski taşımıyoruz. İşimizi nasıl etkiler? İthal ürünleri etkiler tabii, fiyat artışı olarak. Birim fiyatlar artacak, ama adetsel olarak olumsuz etkilense de oransal karlılık dengeli kalır. Biz bu zamana kadar böyle olduğunu gördük. Nisanda 1.80'di dolar, şimdi 2.04 TL. Yüzde 15 artış demek. Yine de olumsuzluk görmüyoruz.

- Bu denge belli bir seviyede bozulmaz mı?

Bir kere tabii ki kademeli yediriliyor. Bir anda fiyat artışı olmuyor, etkisi de dengeli oluyor. Böyle bir risk görmüyoruz.

2014’TE HALKA ARZ

Dinçer, AvivaSA’da yeni BES ile çok önemli bir ivme yakaladıklarını anlatarak “Katılımcı sayısı açısından geçen seneye göre yüzde 125 artış var” diyor. Dinçer, şirketi 2014 ya da en geç 2015’te halka arz edeceklerini belirtiyor.

‘Online’de hızla liderliği yakalarız’

- Geç kaldık diyor musunuz e-ticarette?

Yok, hayır. KlikSA şirketimiz var, online perakendecilik yapan, geçen sene kurduk, bu yıl sonu 5 kat büyümüş olacak. Online perakendecilikte güvenin çok önemli olduğunu düşünüyoruz. Sabancı markasının güven algısıyla bağdaştığını biliyoruz. Teknoloji kullanımındaki altyapımızın çok güçlü olduğunu biliyoruz. Bu konuda hızla ilerleyebileceğimizi görüyoruz. Dolayısıyla bizim için hiçbir zaman geç değildir, hızlı bir şekilde bu alandaki liderliği yakalarız.