Korkunç gerçek!

Türkiye'nin gölleri, sulak alanları, nehirleri, dereleri sıfır yokoluşa doğru gidiyor. Türkiye'nin ikinci büyük gölü olan Tuz Gölü, Burdur Gölü ve Amik Gölü kurudu, Fırat, Çoruh ve Kızılırmak ise alarm veriyor...

Türkiye sulak alan çeşitliligi bakımından dünyanın en zengin ülkelerinden birisi olmasına karşın, son 60 yılda Anadolu'da yaklaşık 2 milyon hektar sulak alanımız kurutuldu ya da kurumayu terkedildi. Bu Marmara Denizi'nden daha büyük bir alan demek.

Vatan Pazar'ın haberine göre, derelerden, göllere, nehirler ve sazlıklara kadar birçok sulak alanın bulunduğu Anadolu, yanlış su, tarım ve enerji politikalan sonucu sulak alanlarını hızla kaybediyor. Burdur Gölü, Tuz Gölü, Amik Gölü, Akşehir Gölü, Akgöl, Avlan Gölü, Eşmekaya Sazlığı, Hotamış Sazlığı, Kestel Gölü, Simav Gölü... Alakır, Dicle, Fırat, Çoruh, Kızılırmak Nehirleri...

Yanlış su, tarım ve enerji politikalan sonucu kuruyan ya da kurumaya terk edilen göllerimizden ve yokedilen nehirlerimizden sadece birkaçı.

Doğa Derneği'nin geçtiğimiz sene Burdur'da düzenledigi Kuruyan Göller İçin Uluslararası Buluşma'ya katılan, Akdeniz Sulak Alanları'nın Korunması Arastırma Merkezi'nden Dr. Christian Perennou konuşmasında Türkiye'nin yanlış su ve tarım politikaları nedeniyle Avrupa^'da tarımda su tüketiminin en çok arttığı ve buna bağlı olarak sulak alan kaybının en çok yaşandığı ülke olduğunu vurguladı.

SULAK ALANLARIN ÖNEMİ

Sulak alanlar, doğal işlevleri ile yeryüzünün en önemli ekosistemleri. Sulak alanlar, taban suyunu dengeliyor; sel sularını depolayarak taşkınları kontrol ediyor; bulundukları yörede nem oranını yükseltiyorlar. Türkiye'de 135 adet "Uluslararası Öneme Sahip Sulak Alan" bulunuyor. Sulak alanların yok oluşuyla kaybolan sadece su değil bu sistemin bir parçası olan biyolojik çeşitliliğimiz . Özellikle içsu balıklarımız, flamingo, pelikan ve Anadolu'nun simgesı olan turna kuşlarının sulak alanlarla birlikte neredeyse yok olmuş olması ciddi bir tehditle karşı karşıya olduğumuzun en ciddi göstergesi.

GÖLLERİ İNSANLAR KURUTUYOR

Doğa Derneği'ne göre, küresel ısınma gibi olguların etkisi olsa da, Tuz Gölü ve Burdur Gölü gibi göllerin kurumalarının esas nedeni, yeraltından tarımsal amaçlı aşırı su çekimleri ve gölü besleyen su kaynaklarının önünün barajlara kesilmiş olması. Türkiye'nin en büyük ikinci gölü olan TuZ Gölü, havzada yapılan barajlar, yasadışı kuyular, aşırı su tüketen tarımsal ürünler ve göle su akışını engelleyen Tuzlalar nedeniyle kurudu. Burdur Gölü ise yüksek miktarlarda su çekimi gerçekleştiği için kuruyor.

FLAMİNGOLARA MEZAR OLDU

20 yıl önce "altı deniz" denilen Konya Havzası'nda su seviyesi her yıl 1,5 metre düşüyor. Türkiye'nın en büyük ikinci gölü olan Tuz Gölü'nün yarısından fazlasının kuruduğu tespit edildi. Flamingoların önemli üreme sahalarından biri olan gölde geçEn sene 22 bini bulan yavru sayısı bu sene yaklaşık yüzde 90'lık bir düşüşle 2 bin 650 bireyi ancak buldu.

BURDUR'DA 3 MİLYAR DAMACANA SU KAYBI

1990'ların ilk yarısına kadar Burdur Gölü, dikkuyrukların dünya nüfusunun yüzde 70'inin kışlama alanıydı. Sayısı 10 binleri bulan dikkuyruklar bugün artık yüzlü sayılarda görülebiliyor. Türkiye'nin uluslararası Ramsar Sözleşmesi ile koruma altında olan 14 sulak alanından biri olan ve dünyada sadece burada yaşayan "Burdur dişli sazancığı" adlı balığa ev sahipliği yapan göl, geçtiğimiz yıl 3 milyar damacanadan fazla su kaybetti.

NASA: 144 METREKÜP SU KAYBOLDU

NASA'ya (Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Araştırmaları Merkezi) göre, 2003-2010 yılları arasında Türkiye, Suriye, Irak vo iran'ın birçok bölgesinde toplam 144 kilometreküp tatlı su rezervi kayboldu. Ortadoğu, Hindistan'dan sonra dünyada yer altı su rezervlerini en hızlı kaybeden ikinci bölge.

SITMA İLE MÜCADELE SONUÇ VERDİ, GÖLLER KURUDU

1950'li yıllarda sıtma ile mücadele etmek için kurutulmaya başlanan sulak alanlar, sonraki 30 yılda taşkınlardan korunmak ve tarım arazisi elde etmek amacıyla kurutuldu. Son 15 yıldır ise, suyun doğal döngüsüne müdahale eden, çok su tüketimine dayalı tarım politikalan ve doğayı hiçe sayan enerji politikalan nedeniyle göllerimızi, derelerimizi, nehirlerimizi hızla kaybediyoruz.

KURAKLIK KADER DEĞİL

Anadolu'da yüzyıllar boyunca en kurak dönemlerde bile kurumayan göller, dereler, nehirler, bugün bırakın yağışsız dönemleri, yağışlı dönemlerde bile kupkuru. Burdur Gölü, Tuz Gölü gibi göllerde yapılan bilimsel çalışmalar, bu göllerin kurumasının sebebinin yağışların azlığı olmadığını ortaya koyuyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nün verilerine göre son 8 yılda Tuz Gölü çevresindeki istasyonlarında ölçülen aylık toplam yağış ortalamaları, bu yıl düşmek bir yana, 2007 ve 2008 yılları ortalamalarının iki katı. Bu oranlar Tuz Gölü'ndeki kurumanın sebebinin yağış miktarı olmadığını gösteriyor.

SULAK ALANLARI KORUMAK MÜMKÜN

Doğa Derneği uzmanlan'na göre göllerimizi, nehirlerimizi, derelerimizi yaşatmak mümkün. Yöreye uygun, su tüketen bitkiler yetiştirerek, tarımda tasarruflu sulama sistemleri kullanarak, suyun doğal akışına müdahale etmeyerek; göllerin, az nehirlerin ve derelerin de her canlı gibi suya ihtiyacı olduğunu hatırlayarak...

AMİK KURUTULDU, HAYAT SELE TESLİM OLDU

Amik Gölü, sıtmayi önlemek ve tarımsal alan yaratmak amacıyla aşamalı olarak kurutuldu. Gölün kurutulması, bölgenin ekonomisine katkı sağlamadığı gibi, Amik Ovası'nda bir doğa felaketine de neden oldu. Yağışlar düzensizleşti ve büyük sellere yol açtı, toprakta tuzluluk oranı artti ve çoraklaşma başladı.