Akdeniz'i karıştıracak keşif
Davos gerginliğinin perde arkasında İsrail'in, Akdeniz'de 88 milyar metreküplük doğalgaz rezervi bulması mı yatıyor? Mustafa Salih'in haberi
Akdeniz’de Türkiye, İsrail ve Kıbrıs’ı karşı karşıya getirecek önemli bir gelişme yaşandı. Yaklaşık 20 gün önce dünya kamuoyu İsrail’in, Gazze’yi bombalama gündemiyle meşgul olurken, ABD Houston merkezli Noble Energy firması, Haifa limanının kuzeyinde, Kıbrıs karasularına sınır olan Tamar bölgesinde 88 milyar metreküplük doğalgaz rezervi buldu.
İsrail Arutz 7, radyosunda yer alan haberlere göre doğu Akdeniz’de bulunan gaz rezervinin İsrail’in 15 yıllık ihtiyacını karşılayacak büyüklükte. Bulunan doğalgazın üretim maliyeti 2 milyar dolar olarak açıklanırken, İsrail’in 15 senelik ihtiyacını karşılayabilecek büyüklükteki doğalgaz rezervinin piyasa değeri 26 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Noble Energy tarafından yapılan çalışmalar sonucu bulunan doğalgazın üretimine 2013 yılında başlanacak.
Bulunan doğalgaz rezervleri ile ilgili yorumlarında Noble Energy şirketi yetkilileri ve İsrail Altyapı Bakanı Bünyamin Ben Eliezer, yapılan keşfin şirketin ve İsrail tarihinde yapılan en büyük keşif olduğunu söylediler.
Kıbrıs ile İsrail’in doğalgaz ortaklığı
Doğalgaz rezervlerinin tespit edildiği bölge Haifa limanının 90 kilometre kuzeyinde İsrail ve Kıbrıs karasularının birleştiği yerde bulunuyor. İsrail’de doğalgaz arama izni bulunan ve Noble Energy ile ortaklaşa doğalgaz arayan İsrailli Delek şirketinin aynı zamanda Kıbrıs’ta sınır bölgede arama yapma ruhsatları bulunuyor. İsrail’in çalışma yaptığı bölge, Kıbrıs Rum Kesiminin doğalgaz araması yaptığı Blok 12 olarak bilinen sahalara yakın bulunması doğalgaz rezervlerinin sahipliği konusunda iki ülke arasında anlaşma imzalanmasını gerektiriyor. Bunun için Lefkoşe ve Tel Aviv kendi “ Münhasır Ekonomik Bölge” sınırlarını tespit etmek için anlaşma imzalamak zorundalar.
Doğalgaz keşfinden hemen sonra İsrail, Kıbrıs Rum Kesimi ile doğalgaz arama ve üretim çalışmaları alanında anlaşma imzalamak üzere görüşmelere başladılar. Görüşmelerin ana konusu bulunan rezervin ne kadarı İsrail’e ne kadarı da Kıbrıs’a ait olduğu konusunun açıklığa kavuşması.
Sorunlu karasularda arama yapılamaz
Ancak uluslararası deniz hukukuna göre, petrol ve gazın bulunduğu bölgeyle ilgili herhangi bir siyasi sorunun bulunmaması lazım. Bu bölgede şu anda bir siyasi sorun var ve bu siyasi sorun devam ettiği sürece burada hiçbir araştırma yapılamaz.
Sözkonusu kanuna göre, bu bölgede Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti ile Kıbrıs Rum kesimi arasında siyasi sorun bulunması nedeniyle İsrail ile Kıbrıs Rum kesimi arasında yapılacak olan anlaşmaların geçerliliği olamaz. Çünkü KKTC hükümetinin daha önce konu ile ilgili yapmış olduğu açıklamalarda, Kıbrıs karasuları içinde yapılacak tüm aramalarda KKTC’nin de onayı olması gerektiğini, Türk tarafının bilgisi dışında hiçbir şekilde doğalgaz ve petrol aramasına izin vermeyeceğini açıklamıştı.
Doğalgaz rezervi bulunan bölgede arama ruhsatlarının yüzde 36’sı ABD’li Noble Energy’ye ait iken, ruhsatın yüzde 28 Isramco Negev, yüzde 15 Avner Oil Exploration ile Delek Drilling ve yüzde 15 Dor Gas Exploration isimli İsrail şirketlere ait.
