Dünyada büyük çöküş!

HABERTURK.COM EKONOMİ SERVİSİ

Dünya ekonomisine yönelik endişeler giderek derinleşiyor. Büyük çöküşün sinyalini zaten hafta başında almıştık. Fakat en şiddetli sarsıntı dün hissedildi. Dünya borsaları topyekün "ikinci dip geliyor" dedi ve yeni bir düzeltme başladı. Bu endişeyle birlikte piyasalardaki satışlar 2008 krizini andırır nitelikteydi. Öyle ki, "kara perşembede" ABD borsalarındaki bir günlük düşüşler bu krizin ardından en kötü perforfmansa işaret ediyor. Yatırımcı dün adeta bütün varlıklardan çıkarak nakde döndü. Dünya hisse senedi piyasalarıdnaki kaybın 4.5 trilyon dolar civarında olduğu tahmin ediliyor. Asya'dan Avrupa'ya, Avrupa'dan Amerika'ya tüm göstergelerin rengi kırmızıydı. Hem de öyle böyle değil! Yüzde 5'leri geçen düşüşlerden bahsediyoruz...

Dün bu sert düzeltme yaşanırken bugün gelen ekonomik veriler önlem açıklamaları piyasaları rahatlatmış gözüküyor. Öyle ki, ABD vadeli endeksleri ve ardından üç büyük borsa güne yüzde 1'in üzerinde artışla başladı. Aynı anda altın ve petrol de yükseliş yaşıyor.

BÜYÜME ENDİŞESİ TAVAN YAPTI, ÇÖKÜŞ HIZLANDI

Dünya ekonomisine ilişkin büyümeye yönelik soru işaretleri global borsalarda sert satışlara neden oldu. Avrupa'da yüzde 4'e yaklaşan satışlar görüldü. Avrupa'daki krizin İspanya ve İtalya'ya yayılabileceği endişesi ile piyasaların dengesi bozuldu.

PEKİ PİYASALARDA SON DURUM NE?

Avrupa borsaları güne düşüşle başladı. Açılışta, Londra Borsası'nda FTSE-100 Endeksi yüzde 3,05 (161,20 puan) değer kaybederek 5.232,94 puana geriledi. Fakat öğleden sonra Amerika'dan gelen istihdam verilerini beklenletilerin üzerinde çıkması ve AB Komisyonu'nun ekonomide sorumlu üyesi Rehn'in yaptığı açıklamalar piyasaların kaygılarını bir miktar azalttı. İşte sabah saatlerindeki bu kayıplar öğleden sonra epey geri alındı. Saat 16:30 itibariyle FTSE endeksi yüzde 0.50 kayıpla 5.365 puandan işlem görüyor.

Bir ara, Frankfurt Borsası'nda Dax Endeksi yüzde 3,91 azalarak 6.163,98 puan ve Paris Borsası'nda Cac 40 Endeksi yüzde 3,07 azalarak 3.218,39 puan oldu. Yine aynı şekilde bu haberlerin etkisiyle aşırı olumsuz tablonun yerini bir miktar iyimserlik aldı. Fransız borsası yüzde 1.50 artıya geçerken 3.370 puandan işlem görüyor. Dax'ın kaybı ise yüzede 0.45'e düştü.

İtalya'da Milano Borsası'nda FTSE MIB Endeksi yüzde 3,5, İspanya'da Madrid Borsası'nda IBEX 35 Endeksi yüzde 2,40 oranında değer kaybetti. Saat 16:30 itibariyel IBEX 35 endeksi yüzde 1.45 artıda yani 8 bin 813 puan seviyesinde bulunuyor.

PEKİ NE OLMUŞTU?

Avrupa'nın en büyük 300 şirketini kapsayan FTSEurofirst 300 Endeksi ise yüzde 2,8 oranında değer kaybederek 961,45 puana geriledi ve 2010 yılı mayıs ayından bu yana en düşük seviyeyi gördü.

Londra Borsası'nda FTSE-100 Endeksi dün yüzde 3,43 (191,37 puan) değer kaybederek, günü 5.393,14 puandan kapatmıştı.

Frankfurt Borsası'nda Dax Endeksi yüzde 3,40 (225,83 puan) azalarak 6.414,76 puan ve Paris Borsası'nda Cac 40 Endeksi de yüzde 3,90 (134,59 puan) azalarak 3.320,35 puandan kapanmıştı.

İspanya'da Madrid Borsası'nda IBEX 35 Endeksi yüzde 3,89, İtalya'da Milano Borsası'nda FTSE MIB Endeksi yüzde 5,16, Hollanda'da Amsterdam Borsası'nda AEX Endeksi yüzde 3,17 ve Zürih Borsası da yüzde 3,61 değer kaybıyla günü tamamlamıştı.

Avrupa borç krizinin etkisiyle piyasalardaki belirsizlik devam ederken, Madrid borsası IBEX 35 günü yüzde 3,89'luk düşüşle, son 1 yılın en düşük seviyesinde kapattı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) Başkanı Jean Claude Trichet'in bugün basına yaptığı açıklamada, ECB'nin yeniden tahvil satın almaya başlayacağını ve finans sistemindeki istikrarı garanti edebilmek için gelecek haftadan itibaren 6 ay vadeli yeni bir kredi ile piyasalara likidite sağlanacağını söylemesi, Avrupa borsalarını rahatlatmadı.

Trichet, hiçbir zaman durdurulmadığını vurguladığı tahvil alımlarının yaklaşık 4 aylık bir aranın ardından hangi ülkelerden satın alınacağının ismini vermese de İspanyol ekonomi uzmanları, büyük olasılıkla İtalya ve İspanya'dan söz edildiğini savundu.

ECB Başkanı Trichet'in açıklamalarına rağmen, borç krizinin yaşandığı ülkelerin başında gelen İspanya'daki Madrid borsası IBEX 35, günü yüzde 3,89'luk düşüşle ve son 1 yılın en düşük seviyesinde kapattı. İspanyol borsasında işlem gören büyük İspanyol bankalarından Santander'de yüzde 4,4, BBVA'de ise yüzde 4,1'lik düşüş görüldü.

AMERİKA'DA KAYIPLAR YÜZDE 5'İ AŞTI

Wall Street'te endekslerde kayıplar yüzde 5'i aştı. Dow Jones endeksi 500 puanın üzerinde düştü. Amerikan borsaları global resesyondan sonraki en kötü performansını sergilerken bu yılki tüm kazançlarını geri verdi. Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 4.31, Nasdaq endeksi yüzde 5.08, S&P ise yüzde 4.78 değer kaybetti.

TOPARLANDI AMA...

İstihdam verileri ve Avrupa'nın teyakkuza geçmesi ABD vadeli endekslerinin yönünü artıya çevirdi.

Saat 16:30'da Amerika piyasalarının açılmasıyla birlikte Dow, Nasdaq ve S&P 500 hızla bir yükseliş yaşadı. Bu üç büyük endeks yüzde 1 artıda seyrediyor.

TSİ 17:10'a gelindiğinde ABD piyasalarının kararsız seyrettiği gözleniyor.

ASYA DA ÇAKILDI!

Amerika piyasalarında görülen bu düşüş, kapanışın ardından Asya piyasalarına da sıçradı. ABD ekonomisinin ikinci bir resesyona doğru gittiği, Avrupa'da borç krizinin İtalya ve İspanya'ya yayılacağı endişelerinin tetiklediği global hisse senedi satışları, Wall Street'ten Asya borsalarına yayıldı. Hindistan'ın Sensex Endeksi Haziran 2010'dan bu yana gördüğü en düşük seviyeye gerilerken, Hong Kong, Tokyo, Sidney ve Seul borsalarında da sert düşüşler yaşandı. Japonya hariç MSCI Asya Endeksi, yüzde 2.1 düşüşle Mart ayından bu yana görülen en düşük seviyeye geriledi.

Nikkei 225 Endeksi'nde yüzde 4, Seul Kospi Endeksi'nde yüzde 3.5, Bombay Sensex Endeksi yüzde 2.5 ve Hong Kong Hang Seng Endeksi yüzde 5'e yakın kayıplar görülüyor.

DÜNYANIN EN BORÇLU ÜLKELERİ

Şu anda dünyanın en büyük ekonomisi ABD aynı zamanda dünyanın en borçlu ülkesi konumunda bulunuyor.

IMF verilerine göre, ABD 15 trilyon 154 milyar dolarla dünyanın en borcuna sahipken, bu ülkeyi 13 trilyon 930 milyar dolarla Japonya, 2 trilyon 904 milyar dolarla Almanya, 2 trilyon 702 milyar dolarla İtalya ve 2 trilyon 483 milyar dolarla Fransa takip ediyor.