Cari açığa Mayıs darbesi!

Mayıs ayında cari açık 5.8 milyar dolar ile beklentinin altında gerçekleşti. Nisan ayında 69.2 olan yıllıklandırılmış cari açık mayısta 66.9 milyar dolara inmiş oldu. Cari işlemler açığı, Ocak-Mayıs döneminde ise geçen yılın aynı dönemine göre 9 milyar 941 milyon dolar azalarak 27 milyar 51 milyon dolara geriledi.

10 MİLYAR DOLARLIK DARALMANIN 8'İ İHRACATTAN

Cari açıkta ilk 5 ayda meydana gelen 10 milyar dolarlık daralmada, ağırlıklı olarak Arap ülkelerine yaptığımız altın ihracatı etkili oldu.

SON 1 YILIN DİBİNİ GÖRDÜK

Merkez Bankası tarafından bugün açıklanan, 2012 yılı mayıs ayı ödemeler dengesi verilerine göre, cari açık son 7 aydır bir önceki aya göre düşüş gösteriyor. Ekim 2011'de 78,6 milyar dolar ile zirveye ulaşan cari açık 66,9 milyar dolar ile Mayıs 2012'de son bir yılın en düşük seviyesine geriledi.

Merkez Bankası tarafından bugün açıklanan, 2012 yılı ocak-mayıs dönemine ilişkin ödemeler dengesi verilerine göre, bu gelişmede dış ticaret açığının 8 milyar 354 milyon dolar azalarak 28 milyar 942 milyon dolara gerilemesi, hizmetler dengesinden kaynaklanan net gelirlerin 879 milyon dolar artarak 4 milyar 539 milyon dolara ulaşması ve gelir dengesinden kaynaklanan net giderlerin de 750 milyon dolar azalarak 3 milyar 214 milyon dolara gerilemesi etkili oldu.

Hizmetler dengesi kalemi altındaki turizm gelirleri, bir önceki yılın ilk beş ayına göre 341 milyon dolar tutarında azalarak 5 milyar 949 milyon dolara, turizm giderleri de 554 milyon dolar tutarında azalarak 1 milyar 500 milyon dolara gerilerken, yatırım geliri dengesinin altında yer alan doğrudan yatırımlar, portföy yatırımları ve faizlerden oluşan diğer yatırımlarda gerçekleşen toplam net çıkış, bir önceki yılın Ocak-Mayıs dönemine göre 774 milyon dolar tutarında azalarak ilk beş ayda 3 milyar 130 milyon dolara geriledi.

YURTDIŞI YERLEŞİKLERİN YATIRIMLARI NE DURUMDA?

Bu yılın ilk beş ayında yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, Ocak-Mayıs döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre 640 milyon dolar artarak 6 milyar 454 milyon dolara yükseldi.

Merkez Bankası ödemeler dengesi verilerine göre, bu yılın ilk beş ayında yurt dışında yerleşik kişilerin yurt içinde yaptıkları net yatırımlar, bir önceki yılın aynı dönemine göre 640 milyon dolar artarak 6 milyar 454 milyon dolara yükselirken, yurt içinde yerleşik kişilerin yurt dışında yaptıkları net yatırımlar 1 milyar 555 milyon dolar artarak net 2 milyar 621 milyon dolar tutarında gerçekleşti.

Yurt dışında yerleşik kişiler hisse senedi piyasasında mayıs ayında 435 milyon dolar tutarında satım gerçekleştirirken, ilk beş ayda 340 milyon dolar tutarında net alım yaptı.

Yurt dışı yerleşikler mayıs ayındaki 774 milyon dolar tutarında devlet iç borçlanma senetleri (DİBS) alımı ile birlikte yılın ilk beş ayında toplam 1 milyar 654 milyon dolar tutarında alım gerçekleştirdi. Öte yandan, bankacılık sektörünün yurt içi menkul kıymet ihraçlarıyla ilgili olarak, yurt dışı yerleşikler ilk beş ayda 143 milyon dolar tutarında net alım yaptı.

Bankaların yabancı para ve Türk lirası cinsinden efektif ve mevduat varlıkları, Türk lirasındaki 1 milyar 63 milyon dolar tutarındaki artışa karşılık yabancı paradaki 4 milyar 23 milyon ABD doları tutarındaki azalışın etkisiyle, yılın ilk beş ayında 2 milyar 960 milyon dolar düşüş kaydetti.

Öte yandan, diğer sektörlerin yurt dışındaki mevduat varlıkları hesaplanırken, bankaların yurt dışı şubelerinin mizan verilerindeki ilgili hesaplar gösterge niteliğinde kullanılmış olup, söz konusu veri aynı dönemde 549 milyon dolar tutarında azalma kaydetti.

Hükümet, yurt dışı piyasalar ve diğer uluslararası kuruluşlardan (IMF dahil) sağlanan uzun vadeli kredilerle ilgili olarak, Ocak-Mayıs döneminde 1 milyar 483 milyon dolar net geri ödemede bulundu.

4 MİLYAR DOLARLIK ALTIN İHRAÇ EDİLDİ

Bu yılın ocak-mayıs döneminde altın ihracatı 4 milyar dolar oldu. Merkez Bankası tarafından açıklanan ödemeler dengesi istatistiklerine göre 2012 yılı Ocak-Mayıs döneminde 4 milyar 21 milyon dolarlık altın ihracatı gerçekleşirken, aynı dönemde 2 milyar 353 milyon dolarlık altın ithalatı yapıldı.

2012 yılı Mayıs ayında gerçekleştirilen altın ihracatı bir önceki aya göre yüzde 13,3 oranında artarak 1 milyar 442 milyon dolara yükselirken, ithalat ise yaklaşık yüzde 91 oranında artarak 1 milyar 85 milyon dolar oldu.

UZMANLAR CARİ AÇIK VERİSİ İÇİN NE DEDİ?

DÜŞÜŞTE ALTIN İHRACATININ PAYI BÜYÜK

Oyak Yatırım Ekonomisti Gülay Elif Girgin, altın ihracatının cari açığın düşüşünde etkili olduğunu belirterek şunları söyledi; "10 milyar dolarlık düzeltmenin 8 milyar dolarının ihracattaki artıştan kaynaklı olduğunu söyleyebiliriz. 8 milyar doların da 4-5'i altın ihracatından geliyor" dedi

YÜKSEK KUR ZAYIF İÇ TALEP FREN YAPTIRDI

Ekspres Yatırım Başekonomisti Nilüfer Sezgin, ikinci çeyrekte cari açıktaki düşüşün belirginleştiğini söyledi. Yüksek kur ve zayıf iç talebin ithalatın frene basmasına neden olduğuna dikkat çeken Sezgin, TL'nin reel bazda kaybının da ihracatın göreceli olarak daha güçlü olmasına yaradığını söyledi

MAYIS VERİSİ LİRA'YI DESTEKLER

Garanti Yatırım Ekonomisti Gizem Öztok Altınsaç, mayıs ayı cari açık rakamlarına ilişkin, açığın beklentilerden hızlı düştüğünü belirterek, ''Dolayısıyla lirayı kısa vadede destekler'' dedi. Altınsaç, Ödemeler Dengesi mayıs ayı rakamlarının açıklanmasının ardından yaptığı değerlendirmede, şunları ifade etti: ''Cari açık beklentilerden iyi geldi. 6,2 milyar dolarlık beklentiye karşılık gerçekleşme 5,8 milyar dolar. Açık beklentilerden hızlı düşüyor, dolayısıyla lirayı kısa vadede destekler. Benzer şekilde faizde yüzde 7,80'e doğru hareket de olası.''

DERECELENDİRME KURULUŞLARININ TEDİRGİNLİĞİ AZALIR

Anadolu Yatırım Araştırma Müdürü Gülizar Türk açıklanan ödemeler dengesi ile ilgili olarak ihracattaki yükseliş trendinin devam etmesinin, cari açığın yıl sonunda 65 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesini sağlayabileceğini belirtti. Merkez Bankası'nın açıkladığı mayıs ayı ödemeler dengesi verilerini değerlendiren Türk, ''Cari açık beklentilerin altında geldi. Beklentiler 6,2 milyar dolar açık olması yönündeyken gerçekleşme 5,83 milyar dolar oldu'' dedi. Türk, dış ticaretteki olumlu gelişmeye paralel olarak cari açıkta beklenen daralmanın üzerinde düşüş sergilemesini olumlu bulduğunu belirterek, geçen yılı 77,2 milyar dolar açık ile tamamlayan Türkiye'de mayıs sonu itibariyle son bir yıllık açık 67 milyar doların altına 66,96 milyar dolara gerilediğini hatırlattı.

ÖZEL SEKTÖRÜN KREDİ TALEBİ ETKİLİ

İhracattaki yükseliş trendinin devam etmesi ile ilgili olarak Türk ''Global ekonomilerde krizin daha da derinleşmemesi durumunda cari açığın yıl sonunda 65 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesi muhtemel görünmekte. Cari açıktaki daralmanın Türkiye'ye sıcak para girişini de hızlandırması, cari açığın finansmanı açısından elimizi rahatlatan unsur olacaktır. Kredi derecelendirme kuruluşlarının da Türkiye'ye bakışında tedirginliği azaltacaktır'' diye görüş bildirdi.

Global Menkul Değerler Stratejisti Gökhan Uskuay, cari açıkta iyileşmenin, ihracattaki artış hızının korunması ve ithalatta petrol fiyatlarında gerilemenin etkisi ile ılımlı seyrettiğini belirtti. Uskuay, 2012 yılı mayıs ayı ödemeler dengesi verilerine ilişkin değerlendirmesinde, yurt dışından finansmanın son iki ayda cari açığa etkisinin olumlu olduğunu dile getirdi. 'Mayıs ayı cari açık rakamı 5,8 milyar dolar ile beklentilerin altında kaldığını, ilk beş aylık kümülatif açığın 64,7, yıllık kümülatif açığın 66,9 milyar dolara gerilediğini hatırlatan Uskuay, "Cari açıkta iyileşme, ihracattaki artış hızının korunması ve ithalatta petrol fiyatlarında gerilemenin etkisi ile ılımlı seyrediyor. Cari açığın finansmanı son iki ayda bankacılık sektörünün yurt dışından borçlanması ve özel sektörün kredi talebi etkili' dedi