50 bin TL'lik araç 70 bin oldu!

Meltem ERSOY / HT GAZETE

Milyarder Suudi işadamı Mohammed Abdul Latif Jameel’in sahibi olduğu ALJ Group, Toyota’nın satış haklarını alarak varlığını duyurduğu 2009 yılından bu yana farklı yatırımların da peşinde koşuyor.

ALJ Grubu’nun Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı ve CEO’su Ali Haydar Bozkurt ile otomotiv sektörüne ilişkin beklentilerini ve yeni yatırım planlarını konuştuk:

- ‘ALJ olarak 1 yıl önce 1 milyar dolarlık yatırım yapacağız’ demişsiniz, ne kadarı yapıldı bu yatırımın? Geçen yıl bunu söyledik. Türkiye’de ALJ Grubu’nun tarihçesi 1998’de başladı. Uzun vadeli bakış açısı ve daha fazla yatırım yapma isteği oluşmuştu. Bizim grubumuz daha çok otomotiv ağırlıklı bir grup. 2009’da Türkiye’de Toyota distribütörlüğünü satın aldık. Farklı sektörlerde gelişmeyi düşünüyoruz.

- Hangi sektörler?

Enerji sektörünü inceliyoruz, inşaatı inceliyoruz. Gıda sektörünü de inceliyoruz. Ne yapılabilir Türkiye’de, analiz, röntgen aşamasında.

- Aksama mı var, 1 yıl önce de bunları demişsiniz?

Yok aksama yok. Zaman zaman görüşmelerimiz oluyor. Satın alma ya da ortaklık da olabilir, kendimiz de kurabiliriz. Fırsatlara bakıyoruz.

- Seçim gerginliğinde ‘Beklegör’ dönemine mi girdiniz?

Son dönemi kriz olarak nitelendirmek doğru değil. Bence temkinli olunması gereken bir süreç yaşıyoruz, kriz başka bir şey. 2001’leri hatırlayın, neler yaşamıştık... Hiçbir zor dönem sonsuza dek sürmez, Türkiye güçlü bir ülke. Biz ‘Bekle-gör’ dönemine girmedik. Bize kendi projelerini getiren de çok oluyor. Biz de yavaşlamış değiliz. Biz bir fon değiliz, kalıcıyız.

- 2014’te yeni yatırım olur mu?

Yatırım işi öyle bir iş ki 3 ayda da sonuçlanabilir, 3 yılda da sonuçlanabilir. Ben bunu şeye benzetiyorum, balığa çıkmak gibi bir şey. Bir kısmını planlayabiliyorsunuz bir kısmını planlayamıyorsunuz. Bazen hiç tutamadan dönüyorsunuz bazen de kovalarca balıkla dönüyorsunuz. O nedenle bir zaman planı vermek gerçekçi değil. Ama şunu söyleyebilirim, zamanımızın önemli bir kısmı yeni yatırım planı araştırması yapmakla geçiyor.

Benim mesaimin ağırlıklı bölümünü Toyota alıyor, ama diğer kısmını da küçümseyemem. Hafta sonları dahil günde 18-20 saat çalışıyorum. O nedenle normal insan mesaisi olarak Toyota. Ama diğer tarafa ayrılan mesai de hiç az değil. O kadar çok teklif geliyor ki, bu yoğunlukta randevu veremediğim de çok oluyor.

600 binin altında kırmızı alarm çalar

- Kur ve BDDK kararlarının sektöre etkisi ne olacak?

Geçen yılı 850 binli rakamlarla kapatmıştık, bu yıl pazar 600 binli adetlerde olacak. Umalım ki çok altlara inmez, 650 binlerde tutunabilir. Kötü olursa 600 binlere kadar inebilir. Bu da kurların daha ne kadar yükseleceğine, BDDK kararlarının etkisine bağlı. Bunu daha önce bilmediğimiz için etki tahmini yapmaya çalışıyoruz. Orada bizim için kırmızı alarm noktası 600 binlere düşmek. Çünkü mevcut bayilerimizin her biri birer KOBİ’dir, bu bayiliklerin maliyetlerini karşılayabilmesi 600 binlerde ciddi sıkıntıya girecektir, çünkü bayilik sistemlerinin işletilmesi sadece bir bina yapımı değil, sistem ve yazılım yatırımı da demektir.

- Kaç bayi var şu an? Kaçını etkileyebilir?

Şu an bin 100-bin 300 civarında bayi var. Büyüklüklerine göre, gider durumlarına, yan operasyonlarına bağlı olmak üzere farklı maliyetleri olabilir ama 600 bine doğru gittiğimizde artık bayilerin kırmızı bayrak kaldırdığı seviye gerçekleşmiş olacak. Bu işin bayilik tarafı. Distribütör firmaları da ciddi sıkıntı yaşamaya başlıyor, üreticilere de yansıyor. Bunların hepsi domino etkisi. Yönünüzü pazar büyültmeye yönelttiğinizde üreticilerin dikkatini de buraya çekiyorsunuz, yan sanayi geliyor, istihdam büyüyor. Bizim temel sıkıntımız daha fazla üretip ihracatı artırmak, bunun için daha fazla üretmek lazım 15 bin kişi karnavalda yürüdü

- Adana’da Portakal Çiçeği Karnavalı düzenliyorsunuz, nasıl çıktı fikir?

Kişisel fikrim aslında. Nisanda sokaklar portakal çiçeği kokar, bunu tanıtmak gerek diye düşündüm. Komite kurduk, oyuncular, yazarlar, sanatçılar destek verdi. Bu sene de 12 Nisan’da olacak karnaval. Geçen yıl açılış kortejinde 15 bin kişi yürüdü. Bu yıl 2-3 katı katılım olacak.

GIDA İŞİNE GİREBİLİRİZ

Bozkurt, “Gıda üretimine girebiliriz, bu alanda hem Türkiye’de hem de Ortadoğu’ya yapılacak ihracat potansiyeli anlamında çok önemli bir gelecek olduğunu düşünüyorum” diyor.

Yatırımlar şimdi de Afrika’ya kaçacak

- Genel ekonomide yavaşlama stratejisi benimsenmişken ‘Otomotive dokunmayalım’ denmesi mümkün mü?

Şöyle algılamamak lazım, biz iç pazar büyüsün deyince ‘Çok satalım’ değil kastettiğim, elbette ki satışlar artacaktır, ama orta uzun vadede yatırım çekmek için artı hanemizde sahip olacağımız değer, Türkiye olarak, çok fazla.

Yatırımları Doğu Avrupa’ya kaçırıyoruz diye şikâyet ediyoruz. Yarın öbür gün Kuzey Afrika ülkelerine kaçmaya başlayacak yatırımlar. Bir ülkede yatırım trenleri kaçtığı zaman geri getirmek çok güç oluyor.

50 bin TL’lik araç 70 bin oldu

Bozkurt, son 6 ayda yaşanan kur ve vergi zamlarıyla daha önce 50 bin TL’lik olan bir otomobilin artık 70 bin TL bandına oturduğunu anlatıyor.