Ye kürküm ye!

Ahmet KIVANÇ / HT GAZETE

Kayıtdışı ekonominin yarattığı çarpıklık gelir vergisi rakamlarında kendini gösterdi. Bir asgari ücretli yılda 711 lira öderken, kürk imalatçısı bu yıl sadece 423 lira vergi ödüyor. En çok vergi veren kesim ise noterler

Bekâr bir asgari ücretlinin bu yıl ödeyeceği vergi 711 lira olurken, kürk imalatı yapanların kişi başına ödediği vergi tutarı 423 lirada kaldı. Gelir vergisi beyannamelerine göre, Türkiye’de en yüksek geliri noterler elde ediyor.

Maliye Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı’nın 2013 yılı gelirleri üzerinden bu yıl ödenen gelir vergisi beyannamelerine ilişkin veriler, kayıtdışı ekonominin yarattığı çarpıklığı bir kere daha ortaya koydu. Verilere göre, yüksek kazançlar elde ettiği bilinen meslek grupları gelirlerini gizledikleri için Maliye’ye de komik gelir beyanında bulundular. Tüm gelirleri kayıt altında bulunan noterler, diğer meslek gruplarında gelirler gizlendiği için Türkiye’nin en çok kazanan meslek grubu gibi göründü. Bekâr asgari ücretli işçinin ödediği aylık vergi bu yılın ilk yarısında 56.22, ikinci yarısında da 64.26 lira oldu. Asgari ücretlinin bu yılki toplam vergisi 711 liraya ulaşıyor. Buna karşılık, beyanname özetlerine göre çok sayıda meslek grubunun ödediği ortalama vergiler, asgari ücretlinin altında kalıyor.

KÜRKÇÜLERİN VERGİSİ AZALDI

Kürkçülerin ödedikleri vergi 2012 yılına oranla 2013’te azalarak 447 liradan 423 liraya düştü. Kürkçüleri yıllık 620 lira vergiyle bakkallar, 680 lirayla yeminli mali müşavir ve muhasebeciler, 686 lirayla da lokantacılar izledi.

EN YÜKSEK VERGİ NOTERLERDEN

Beyanname özetlerine göre, Türkiye’de en yüksek gelir vergisini yıllık 51 bin 101 lirayla noterler ödüyor. Tüm kazançları kayıt altında bulunan noterler kişi başına ortalama 278 bin lira kazanç beyan ettiler. Noterlerden sonra ikinci sırada yer alan doktorların ödedikleri yıllık vergi tutarı 8 bin 235 lira oldu. Doktorlar da kişi başına yıllık 93 bin lira kazanç beyanında bulundular. Üçüncü sırada 6 bin 393 lirayla ihracat ve ithalatçılar, dördüncü sırada 5 bin 561 lirayla eczacılar yer aldı.

KUYUMCULAR ORTALAMANIN ALTINDA

Beyanname yoluyla gelir vergisi ödeyen 1 milyon 861 bin kişinin ortalama vergisi bin 643 lira oldu. Buna karşılık, kuyumcuların ödediği vergi bin 203 lirayla Türkiye ortalamasının altında kaldı. Ayakkabı toptan ve perakendecileri (925 TL), otel ve motelciler (bin 203 TL), diş hekimleri (bin 97 TL), konfeksiyon toptancıları (bin 401 TL) Türkiye ortalamasının altında vergi ödediler. Bu yıl sanatçılar 5 bin 59 lira, avukatlar 2 bin 515 lira, mimar-mühendisler 2 bin 284 lira vergi verdi.

1.9 MİLYON MÜKELLEF GELİR VERGİSİ ÖDEDİ

Kira geliri dışındaki kazançları üzerinden gelir vergisi ödeyen mükellef sayısı geçen yıla göre bu yıl 48 bin kişi artarak 1 milyon 861 bin kişiye ulaştı. En fazla mükellef grubunu 130 bin kişiyle lokantalar oluşturdu. Onları 95 binle bakkallar ve süpermarketler, 77 binle inşaat ve bayındırlık işi yapanlar, 67 bin kişiyle inşaat malzemesi toptan ve perakendecileri izledi. Beyana dayalı gelir vergisi ödeyen avukat sayısı 45.5 bin, doktor sayısı 7.7 bin kişi oldu.