'Erdoğan beni pingpong topu gibi kullansın!'

Serpil Yılmaz yazdı

Düşünce adamı ve girişimci İshak Alaton‘un, kurucusu olduğu tıbbi cihazlar şirketi Alvimedica’nın Çatalca’daki merkezine verdiği randevuya gittiğimde, 2011 yılında kimya alanında İsveç Kraliyet Akademisi’nin Nobel Ödülü’nü alan, 1941 doğumlu Hayfalı bilim adamı Dr. Dan Shechtman ile karşılaşmam tam bir süprizdi...

Kartvizitinde “Distinguished Professor Materials Engineering“ yazan, materyal mühendisliği alanında dersler veren ve kariyerini “Güzide Profesör” olarak tercüme edebileceğim bilim adamı Shechtman, açık konuşmayı tercih ediyor. İsrail’in kuruluş felsefesini, küçük teknoloji şirketlerinden bir ulus yaratıldığını vurgulayan “Start-Up Nation“ kitabı üzerinden anlatan Shechtman, “Türkiye’nin üretim, İsrail’in inovasyon gücü birleşebilir. İki ülkenin birbirine sunabilecekleri çok şey var. İsrail ile Türkiye arasındaki sorunların çözümü için bir şeyler yapabilirim“ diye söz giriyor. ABD Başkanı Obama ve İsrail Cumhurbaşkanı Şimon Peres’ten İtalya Başbakanı Mondi‘ye kadar dünyanın etkin siyasi liderleriyle dostluğunu vurgularken kendine biçtiği rolü de açıklıyor: “Erdoğan’ın İsrail’in ne yapmasını istediğini bilsem, şimdi Peres’i arar söylerim...” Cümlesini bitirmeden araya giriyorum: İsrail’in Mavi Marmara’da öldürülen 9 Türk için “özür” dilemesi; herkes için çok açık değil mi? “Bunlar karşılıklı konuşulabilir, çok basit bir şey.... Senin evinin yanındaki evde yangın çıkmışsa, önce kovayı kapıp koşar su dökersin...

Ortadoğu’da Suriye ve İran gibi büyük problemler var. Geçmişi bırakıp bugüne bakmak gerekiyor. Türkiye ile İsrail’in her zaman ortak çıkarları vardı, bugün daha çok var... İki ülkenin altına girdiği şemsiye “ortak çıkarlar” olmalı. İki halkın birbiriyle problemi yok, yönetimler sorun çıkarıyor.” Yine bir parantez açma ihtiyacı içindeyim: Türkiye, Filistin’de yaşanan insanlık dramıyla ilgilenmesin mi?.. İsrail’e hesap sormasın mı? “Biz Kürtleri söylemiyoruz; siz de Filistinlileri söylemeyebilirsiniz. Siyasetçi değilim. Bunlarla ilgili bir çözüm önerecek durumda da değilim. Nobel Ödüllü bir bilim adamı olarak iki ülkenin yakınlaşmasını sağlamaya talibim. Problem olan konuları zamana bırakabiliriz.” Shechtman “naïf” bir dil kullanmaya özen gösteriyor, “İki ülke de birbirine çocuk gibi davranıyor“ diyor... Bilim adamı, Türkiye ile İsrail arasındaki “buzların” nasıl eritileceği konusunda belli ki düşünsel bir hazırlık evresinden geliyor. Amerika ve Çin arasındaki yakınlaşmayı hatırlatarak önerisini güçlendiriyor: “Erdoğan beni pingpong topu gibi kullanabilir!..” Shechtman, Amerika’nın Ortadoğu politikasına ilişkin olarak da “Amerika’nın yaptığı en kötü hareket Saddam’ı öldürmek oldu. Irak’ta etnik ve dinsel bölünmeye yol açtı. Bush, Saddam yakalandığında hemen telefona sarılıp, ‘Irak’tan çıkıyorum’ demeliydi“ yorumunu yapıyor... Suriye’de ise Esad’ın günlerinin sayılı olduğunu belirten bilim adamı, Türkiye’ye bir de tavsiyede bulunuyor: “Erdoğan yüzünü biraz daha fazla Batı’ya dönmeli...“ Gazze’ye bundan 6-7 yıl önce bir ilaç fabrikasına ziyaret için gittiğinde; iki toplumun da eşit ve özgür biçimde yaşadığını söyleyen Shechtman, “O tarihte Gazze’ye bağımsızlık verildi. Hamas yönetime geldiğinde ise diğer franksiyonların liderlerini öldürdü ve ilk sözü ‘Bütün İsraillileri öldüreceğiz’ oldu...” İsrail’de yaklaşan seçimlerin bir politika değişikliği beklentisi yarattığını düşünenler, önceki gün Gazze’de yönetimi elinde bulunduran Hamas’ın, ilk kez bölgede Mahmud Abbas’ın lideri olduğu El Fetih’in kuruluş yıldönümü kutlamalarına izin vermesini örnek olarak gösterebilirler. Mavi Marmara saldırısından sonra en alt seviyeye inen ikili ilişkilerin 22 Ocak’ta yapılacak seçimlerden sonra ilerleme kaydedeceği ve Türkiye ile İsrail yetkililerinin bugün “Aynı pozisyondayız” demedikleri yolunda haberler okuyoruz. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu ile Müsteşar Feridun Sinirlioğlu‘nun ikili ilişkileri yoluna koymak üzere sürdürdüğü görüşmelerin ardından, MİT Müsteşarı Hakan Fidan‘ın İsrail-Hamas ateşkesiyle ilgili olarak İsrail örgütü MOSSAD ile temas kurduğu bilgisi de dün gazetemizde yer alan haberler arasındaydı. Bu yazıyı İmralı görüşmesini dışarıda tutarak bitirmek istememe; Kürt sorununda çözüme doğru atılan adımlar da yeni Ortadoğu analizlerine dahil edilmeli...

SUFİ TABLOSU ALTINDA BULUŞMA

Alvimedica CEO’su Dr. Cem Bozkurt’un ev sahipliğinde Shechtman (ortada) ile “sufi” tablosunun altında gerçekleştirdiğimiz buluşmada kareye giren İshak Alaton (soldan ikinci), “arabuluculuk” önerisiyle sonuçlanan söyleşi sırasında bizi yalnız bırakmayı tercih etti.

PİNGPONG DİPLOMASİSİ NEDİR?

Taraf yazarı Ayhan Aktar, pingpong diplomasisi kavramını şöyle anlatıyor: “6 Nisan 1971’de Japonya’da 31. Dünya Pingpong Şampiyonası yapılıyordu. ABD pingpong milli takımı, yöneticiler ve gazeteciler Hong Kong’dan Çin’e geçip Çin milli takımıyla gösteri maçları yaptılar. Böylece 1949’dan beri ABD ile Çin arasında ilk resmi temas gerçekleşmiş oldu.”