Sucuk ve sosiste fiyat karıştı!

HT EKONOMİ / EBRU ERDOĞAN

Sucuk, salam ve sosis gibi ürünlerde kırmızı ve beyaz et karışımını yasaklayan tebliğ, yürürlüğe ‘zam’la birlikte girdi. Bugünden itibaren kilogramı 40 liranın altında sucuk, 30 liranın altında sosis bulmak zorlaşacak

Sucuk, salam ve sosiste bugünden itibaren kırmızı ve beyaz et karıştırılamayacak. Bu ürünlerin içine tavuk kemikleri etrafındaki ‘mekanik sıyrılmış etlerin’ artık konamayacak olması, fiyatları da artıracak. Kampanyalarla bazı marketlerde 250 gramı 4-5 liraya kadar düşen bir kangal sucuğun fiyatı en az 10 lira olacak. Kilogramda en ucuz sucuk 40 liraya, sosis 30 liraya, salam ise ortalama 35 liraya satılacak. Ette karışımı önlemek amacıyla hazırlanan “Türk Gıda Kodeksi Et ve Et Ürünleri Tebliği” bugünden itibaren yürürlüğe girdi. Son birkaç haftadır şirketlerin marketlerden topladığı karışımlı ürünlerin yerini ise yüzde 100 dana ya da yüzde 100 kanatlı ürünler aldı. Bu durum da fiyatlara yansıdı. Artık marketlerde 250 gramı 2 liradan sosis, 6-7 liradan salam ya da 5 liradan sucuk bulmak mümkün olmayacak. Ucuz karışımlı ürünlerin yerine geçecek yüzde 100 dana eti fiyatları da 2-3 kat artıracak.

40 MİLYON EURO ZARAR

Et Üreticileri Birliği (Etbir) Başkanı Mustafa Bılıkçı, tebliğin sektörü çok memnun ettiğini, ancak zamanın kısıtlı olması nedeniyle sektöre ağır maliyet yükleyeceğini belirtti. Ambalajı bozulmamış et ürünlerinin üretimden sonra 5-6 aylık kullanma süresinin olduğunu dile getiren Bılıkçı, “Ambalajında ‘Yüzde 100 dana eti’ yazan ancak içinde tavuk etine rastlanan ürünlerin bakanlık tarafından teşhir edilmesiyle sektör yüzde 30-40 daraldı. Tebliğin 3 ay daha uzatılmasını istiyorduk. Çünkü elimizde ambalajlar var. Bu ambalajlar nedeniyle sektörde aşağı yukarı 40 milyon Euro’luk zarar oluşacak. Asıl sorun da şu ki; ambalaj üretimi yapan çok az firma var. Şimdi sipariş verdiğimizde 2-3 ay sonrasına gün veriyorlar” diye konuştu. Tebliğin, et ürünleri fiyatlarını yukarı çekeceğini ifade eden Bılıkçı, “Ancak bu bizim kârımızı artırmaya değil, maliyeti paylaşmaya yönelik olacak. Bazılarının belirttiği gibi aşırı kâr marjlarımız yok. Üreticinin kârı yüzde 10’u geçmez” dedi. Karışımın tartışılmaya başladığı dönemde laboratuvarların da gündeme geldiğini anlatan Bılıkçı, birlik olarak üyelerin kullanımına sunulacak bir laboratuvar kurmak istediklerini kaydetti.

‘ET FİYATLARI 2010 DÜZEYİNE DÖNECEK’

Süt fiyatlarının düşük olduğunu dile getiren Bılıkçı, köylünün inekleri kestiğini, böyle giderse fiyatların ithalat öncesi 2010 yılı düzeyine geri döneceğini söyledi. Yem maliyetlerinin yüksekliğine dikkat çeken Bılıkçı, şöyle devam etti: “Bakanlık, süt verimi düşmemiş ineklerin kesimini yasakladı; ancak bu, besiciyi engellemedi. Süt tüketimini artırmadığımız sürece hayvancılık gelişmez. İneklerin kesimi devam ederse, 5-6 ay içinde yine bir kriz çıkar. Şu anda kilogramı 14 lira olan karkas etin fiyatı da 16 liraya fırlar.”

Fiyatlar arttı, ürün çeşitliliği azaldı

Banvit Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Görener, mekanik sıyrılmış etin Avrupa ve ABD’de kullanıldığını belirterek, tebliğin fiyatları artıracağını dile getirdi. Görener, “Artık ürünlerde ‘lop et’ kullanıyoruz. Özellikle sosis ve salam fiyatlarındaki artış tüketicinin cebini yakacak. Marketlerden karışımlı ürünlerimizi topladık; bakanlığın istediği yeni formüllerle ürünlerimizi piyasaya sunduk” diye konuştu. Kiler Holding Perakende Grubu Başkanı Ümit Kiler de şunları söyledi: “Şirketler ürünlerini yenileriyle değiştirdi. Marketlerde eski ürünler neredeyse hiç kalmadı. Ürün çeşitliliği biraz azaldı ancak tüketiciyi etkileyecek bir sıkıntı yok.”

Üretene 12 bin 800 lira para cezası

Dana ve tavuk etini karıştıran üreticiye 12 bin 800 lira para cezası kesilecek. Bu şirketler kamuoyuna teşhir edilecek; suç duyurusunda bulunulacak. Marketler 4 bin 700 kişilik bir ekiple denetlenecek.